Hondengedrag en hormonen

Hoeveel invloed hebben hormonen op het gedrag van onze honden?

Vaak wordt ongewenst gedrag, zoals trekken aan de lijn en niet luisteren bij jonge reuen, wel gekoppeld aan hormonen (en vaak is dit onterecht!). Maar hoe zit het dan met honden die gecastreerd zijn? En welke andere hormonen spelen een rol in het gedrag van honden? In deze blog duiken we in de wereld van hormonen bij honden en hun effect op gedrag.


Hormonen: meer dan seksuele opwinding

Bij hormonen denken we vaak alleen aan testosteron als de oorzaak van reutjes die alleen oog hebben voor teefjes en daardoor niet luisteren. Maar hormonen gaan natuurlijk verder dan dat!

Je hebt natuurlijk de geslachtshormonen (zoals testosteron en oestrogeen), maar ook andere hormonen die worden geproduceerd door het endocriene stelsel (schildklier, bijnieren, alvleesklier, hypothalamus, hypofyse, testikels en eierstokken). Deze hormonen zijn extreem belangrijk voor het functioneren van het lichaam.

Endocriene hormonen en gedrag

De klieren die zorgen voor de productie van verschillende hormonen werken samen in een lichaam. Als er ergens een probleem ontstaat, heeft dat invloed op het hele lichaam. In deze blog focussen we op de invloed op gedrag. Zo heeft de schildklier als taak om ervoor te zorgen dat de hond zijn energie effectief gebruikt. Als de schildklier niet goed werkt (bijvoorbeeld door een beschadiging door het gebruik van een sliplijn!), kan de hond erg sloom of juist hyperactief gedrag laten zien.


Hormonen en hun doel

Hormonen zijn dus meer dan alleen geslachtshormonen die ervoor zorgen dat jouw hond zich wil en kan voortplanten. Hormonen doen namelijk nog veel meer...

  • De groei van de hond regelen (en de groei stoppen)
  • Voorkomen van depressie of hyperactiviteit
  • Normale sociale communicatie ondersteunen
  • Het stressniveau reguleren
  • Zorgen voor nageslacht (dracht en melkgift)
  • De zout- en suikerhuishouding reguleren
  • De bloeddruk beïnvloeden

Gedragsproblemen door hormonen

Depressie en hyperactiviteit zijn natuurlijk direct gerelateerd aan gedrag. Hetzelfde geldt voor het reguleren van stress.

Maar wanneer een teef bijvoorbeeld geen oxytocine aanmaakt, vindt er ook geen normale hechting plaats tussen de teef en haar puppy’s. Dit zorgt vervolgens ook voor gedragsproblemen bij de puppy’s, omdat een veilige hechting tussen moeder en kind bij alle diersoorten de basis is voor een gezonde mentale ontwikkeling.


Sociaal gedrag en hormonen

Wanneer een hond een verstoorde hormoonhuishouding heeft, wordt de aanmaak van bepaalde neurotransmitters ook verstoord. Denk hierbij bijvoorbeeld aan (nor)adrenaline, die agressie reguleert.

Bij honden speelt ook het geslacht een grote rol in communicatie. Voor mensen, waarbij discriminatie op basis van geslacht erg bizar kan klinken, is dat soms moeilijk te begrijpen. Bij honden sturen geslachtshormonen echter zeker het sociale gedrag aan. Een intacte teef en een intacte reu kunnen hele andere "gesprekken" voeren dan gecastreerde honden.

Volwassen worden en hormonen

Naarmate een hond ouder wordt, leert hij steeds meer over communicatie. Deze ontwikkeling (naast een gezonde fysieke groei!) wordt dus ondersteund door hormonen. Een hond met een gezond lichaam groeit op tot een volwassen dier met goede communicatie. (Dat wil dus niet zeggen: "hij vindt iedereen leuk", maar meer: "hij kan goed aangeven wat hij wel en niet wil.")

Maar wat als jouw hond vroeg (voor 24-36 maanden) is gecastreerd? Dan mist hij een deel van de ontwikkeling. Denk maar eens aan ons mensen. Zijn wij hetzelfde wanneer we 12 zijn, en wanneer we 21 zijn, of 41?


Oorzaken van een verstoorde hormoonhuishouding

Hoe komt het dat de klieren van het endocriene systeem niet altijd goed werken, waardoor je te veel of te weinig van een bepaald hormoon in het systeem hebt? Hier zijn veel oorzaken voor...

  • De terugkoppeling werkt niet, dus het lichaam geeft geen signaal dat er genoeg hormoon aanwezig is
  • De klier die het hormoon produceert, produceert te veel en reageert niet op de terugkoppeling van het lichaam
  • Een klier is "kapot" en kan het hormoon niet produceren (dit kan aangeboren zijn of later ontstaan)
  • Een klier is beschadigd door externe factoren (zoals een operatie of een ongeluk)

Gedragsproblemen door castratie

Door problemen met de ontwikkeling kan een hond door vroegcastratie problemen ervaren met andere honden. Net zoals een persoon die qua leeftijd volwassen is, maar mentaal op het niveau van een kind zit, problemen zou hebben om een echt volwassen gesprek te voeren.

Bij een castratie op latere leeftijd kan het juist zijn dat een hond enigszins verandert van gedrag. Maar aan de andere kant heeft de hond natuurlijk ook al bepaalde leerervaringen opgedaan. Een castratie is dus geen wondermiddel om probleemgedrag op te lossen.


Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming