Wat doet een reddingshond?

Eén van mijn 'hondse bezigheden' is werken met zoekhonden. Met andere woorden; ik werk met mijn honden als vrijwilliger om vermiste personen te zoeken. Een van mijn honden is een speurhond die ook ingezet kan worden op vermiste honden. Bij de meeste mensen merk ik dat dit een beetje een verkeerd beeld geeft, dus laten we eens kijken wat dit nou allemaal inhoudt...

Wat doet een reddingshond?

Een reddingshond kan werken op verschillende manieren. Bij vlaktezoeken gaat een hond rondlopen in een gebied, om uit te zoeken of daar mensen aanwezig zijn. Op het water kan een hond vanaf een boot zoeken naar mensen in het water. En na een aardbeving of een andere ramp kunnen honden mensen zoeken in en onder het puin. 

Ook in lawines kunnen honden mensen zoeken die onder de sneeuw bedolven liggen. Nadat een hond een persoon heeft gevonden, laat een reddingshond dit weten aan zijn baas door middel van een aangeleerde verwijzing. 

Waar laat je ze aan ruiken?

Nou... de zoekhonden waar ik het hierboven over heb, aan niets. Ze zoeken gewoon naar een geur van een persoon die niet beweegt. Ze gaan stukje voor stukje een gebied doorzoeken en als er geen persoon wordt aangetroffen, geeft de geleider dit stuk 'vrij'. Zo kun je hele stukken uitsluiten. In een normaal begaanbaar terrein kan een hond 8 tot 10 hectares afzoeken in ongeveer anderhalf uur. 

Honden die 'mantrailen', ruiken wel aan iets (meestal een kledingstuk) waar de geur van de vermiste persoon aan zit. De trailhonden volgen een route die de vermiste persoon heeft afgelegd. 

Kan dit met elke hond?

Elke hond heeft natuurlijk wel een neus, en elke hond kan ruiken. Wanneer je kijkt naar de neus van een franse bulldog, of naar de neus van een herder, dan valt je waarschijnlijk op dat de neus van de herder 10x zo lang is. Dat wil zeggen dat daar ook 10x meer geurslijmvlies in past. 

Een basset heeft een fantastische neus, maar door zijn bouw zal hij sneller moe zijn en niet even effectief over obstakels kunnen springen. Naast een goede neus heeft een hond dus ook een athletische bouw nodig en moet hij slank, gespierd en gezond zijn. 

Wat heeft een reddingshond nog meer nodig?

Je hond moet zijn neus ook willen gebruiken. Altijd en overal, hij moet geen genoeg krijgen van het zoekwerk. Je hond moet dus extreem veel uithoudingsvermogen hebben, zowel fysiek als mentaal. Urenlang gefocust blijven op zijn taak, dat is wat anders dan eventjes verstoppertje spelen op een zonnige zondagmiddag in het bos met je kinderen...

Daarnaast moet je hond ook een stabiel, onverschrokken karakter hebben. Een inzet tijdens Oud en Nieuw, terwijl er overal volop vuurwerk de lucht in vliegt, is geen uitzondering. 

Klein, groot, jong, oud?

Natuurlijk moet je hond topfit zijn om urenlang te kunnen lopen door soms erg zwaar terrein, in weer en wind. Heb je dus een hond die liever niet naar buiten gaat als het regent... helaas, dan kun je beter gewoon recreatief zoekspelletjes doen bij mooi weer. 

Hele kleine hondjes moeten natuurlijk veel harder werken om dezelfde afstand af te leggen als grotere honden. Maar te groot is ook niet handig. Hele zware honden zijn ook veel sneller moe en hebben vaak ook eerder gewrichts-problemen. Puppy's en senioren kunnen natuurlijk niet zo zwaar belast worden.

Het trainen van een hond

De allereerste stap in het trainen, is uitzoeken wat nou echt de hoogste waarde voor jouw hond heeft als beloning. Die beloning koppel je aan verwijzen. Verwijzen betekent dat je hond bepaald specifiek gedrag laat zien wanneer hij een (vermoedelijk) slachtoffer heeft gevonden. In het geval van mijn honden is dat blaffen. 

In het begin hoeft je hond dus helemaal niet te zoeken, hij leert dat wanneer hij blaft bij mensen die zitten of liggen, hij zijn beloning krijgt (voor mijn honden is de ultieme beloning een bal of een bijtrol). Stapje voor stapje ga je het 'vermiste' verstoppen, op verschillende plaatsen, in allerlei omgevingen. 

Hoe lang duurt het trainen van een reddingshond?

Uiteraard zijn er verschillen, maar de meeste honden hebben een jaar of 2 training nodig om klaar te zijn voor het echte werk. Soms ben je misschien twee keer zoveel tijd kwijt. Het ligt aan het type hond en aan je eigen inzet. 

Laten we zeggen dat je er niet komt met af en toe een beetje trainen! Je hond leren zoeken is niet zo moeilijk, maar je moet hem ook leren omgaan met allerlei afleidingen en bijzondere situaties. Soms begin je aan een opleidingstraject, maar kom je er na een tijdje achter dat je hond toch niet alle kwaliteiten heeft die ervoor nodig zijn. 

Het trainen van de geleider

Dit stukje wordt soms vergeten, maar dit is net zo belangrijk als het trainen van je hond. Je moet namelijk zelf ook het een en ander leren! Een kompas gebruiken, kaartlezen, zoekplannen maken, een portofoon gebruiken; dat zijn de basisvaardigheden van een reddingshondengeleider. 

Enige kennis van EHBO voor mensen en honden is zeker geen overbodige luxe. En je moet in staat zijn om uren te lopen... en niet alleen op paden en wegen, maar dwars door het terrein. En, je moet weten wat je wel en niet moet doen als je iemand (of iets) vindt. 

Een zoekaktie

Een zoekaktie begint met informatie filteren en een zoekplan maken. Je gaat kijken welke gebieden rondom het punt waar de vermiste als laatste is gesignaleerd, interessant zijn om met een hond af te zoeken. 

Velden en andere plekken met goed zicht kun je net zo makkelijk afzoeken met een drone of met mensen. Honden zijn het meest waardevol in gebieden waar het zicht is belemmerd, zoals in bossen en in waterpartijen. Het maken van een zoekplan is een combinatie van informatie filteren, kaartlezen, rekening houden met de windrichting en afgezochte stukken 'wegstrepen'. 

Waarom doe ik dit?

'Is dat leuk om te doen?' is een vraag die ik regelmatig mag beantwoorden. 'Leuk' is misschien niet het juiste woord als je een lichaam lokaliseert. Voor de hond is het wel altijd 'leuk', want die geniet van het zoeken op zich, het samenwerken met zijn baas en hij krijgt ook nog zijn favoriete bal als beloning voor het zoeken (en/of vinden).

Maar de reden waarom we dit werk doen, is de familie van de vermiste. Niets is zo erg als de onwetendheid. Als mijn hond ook maar een klein beetje kan helpen, vind ik dat ik het moet doen. 

Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!

Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.

Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming