Stress bij honden
02 april 2021 
11 min. leestijd

Stress bij honden

Stress bij honden… Het Grote Boze Stressmonster ligt overal op de loer om het leven van je hond zuur te maken! Stress, drukte, onverwachte gebeurtenissen. Het alledaagse leven. De dierenarts, bezoek thuis, een hond die tegen jou hond blaft op straat, vuurwerk, noem maar op.
Stress. Wij vinden gestrest zijn heel erg. Voor onszelf, maar vooral voor onze honden. Voor alle honden. Ze mogen (of moeten) een sereen, stressvrij leven leiden, zonder negatieve ervaringen. Deze stroming in hondenopvoeding wordt steeds sterker. Je moet je hond beschermen tegen stress, zelfs wild spelen mag eigenlijk niet. Wil je weten wat ik daar van vind? Lees dan verder! 

Want stress bij honden is heel zielig. Of niet?

De stressbestendigheid van je hond kun je verbeteren. En je kunt je hond helpen om stress sneller kwijt te raken. Mijn mening is dus eigenlijk dat sommige baasjes veel en veel te voorzichtig zijn. Honden van deze “overbeschermende” baasjes worden totaal niet bestand tegen enige vorm van spanning. Als er dan een keer iets gebeurt wat minder leuk is (je hond zal maar een keer naar dierenarts moeten na een botbreuk, of een keer ruzie krijgen met een andere hond), is dat gelijk een traumatische ervaring. 

Hoeveel stress geef je jouw hond als baasje?

Aan de andere kant zijn er ook hondenbaasjes die hun hond te vaak bloot stellen aan te grote hoeveelheid stress. Met als eindproduct een hond met chronische stress, wat dan weer heel veel problemen geeft. 
Hoe doe je het dan goed? Hoe maak je je hond stressbestendig, en hoe zorg je er voor dat je hond sneller hersteld van minder leuke ervaringen?  Dat lees je in deze blog!

Stress bij puppy´s

Fokkers hebben heel veel verschillende manieren van pups groot brengen. Het varieert van 8 weken lang de pups alleen binnen in een puppykamer houden, of half vergeten in een schuur, tot zorgvuldig prikkels aanbieden.

Zorgvuldig socialiseren in huis varieert ook van overal mee naar toe nemen tot voorzichtig laten wennen aan prikkels (maar ook weer niet teveel, je pup moet vooral rustig blijven, niet te wild spelen, en jij, als baasje, moet je hond natuurlijk beschermen).

Een puppy móét je wel beschermen tegen het verkeer, tegen drukte, tegen geluiden, tegen andere honden, tegen teveel beweging, tegen de hele Grote Boze Wereld.

Thuis moet er ook veel management aan te pas komen om opspringen bij visite te voorkomen, stel je voor dat je visite je pup op een verkeerde manier aanraakt, wat als je pup gaat blaffen? Dan is zowel je pup als jij gestrest. En je visite wordt er ook niet gezelliger van.

Stressvrije puppycursus

En dan moet je pup ook nog naar school. Alle oefeningen moeten natuurlijk perfect en beheerst uitgevoerd worden.

Als je pup blaft, voel je je als baasje al wat beschaamd. Trekt je pup aan de lijn, of nog erger, hapt je puppy naar de lijn? Nou…, dan is hij al een “probleemhondje” in wording.

En tijdens het spel is hij ook erg wild, gromt hij en schudt hij aan de speeltjes alsof zijn leven er vanaf hangt. Dus zou je toch zeker een tandje rustiger aan moeten gaan doen. Minder beweging, minder prikkels, minder oefenen, nou ja, minder oefenen in aktie, maar wel meer op controle.

Want daar gaat het dus om. Controle, controle, controle. Over je hond, over de omgeving, over zijn gedrag.

Sommige pups worden helemaal gek van al die controle en beperkingen…

puppy-heeft-stress

Geen opwinding, geen stress?

Beheersing en controle. Heel voorzichtig zijn, ja echt héél erg voorzichtig. Want anders maakt je hond kennis met het Grote Boze Stressmonster.

En dan komt het. Je hondje loopt aan de slappe lijn, gecontroleerd, in een prikkelvrije omgeving (de andere routekeuze was geen optie omdat daar wordt gebouwd en je hond is toch op de een of andere manier wat voorzichtig met harde geluiden, dus je loopt een blokje om, om de Gruwelijke Grondboor te kunnen ontwijken).

Opeens knalt er een uitlaat kapot in de auto vlakbij je hond. En dan is HET er opeens. De Grote Boze Stress heeft je hond beslopen en aangevallen vanuit een onverwachte hoek. Je hondje kent dit monsterlijke stressfiguur niet, maar weet uiteraard dat hij nu beter kan rennen voor zijn leven.

En dat doet je hondje dan ook. Rennen.

Roepen helpt opeens ook niet. Misschien is het niet eens dat er een uitlaat kapot moet knallen. Want daar zouden wel meer honden van schrikken. Misschien had dit ook kunnen gebeuren als je hond een groep jongelui was tegengekomen, die op de terugweg van een feest waren.

Omdraaien en weglopen was op dat moment geen optie omdat iemand met een uitvallende hond achter je hondje aan liep.


Stressvrij in de vitrinekast

Waar het mij om gaat is, hoe ver gaan wij met ons “vitrinekast-complex”?

In plaats van je hond te helpen met een probleempje, hebben we tegenwoordig een Probleem met een hoofdletter P, waarbij je hondje ook nog ergens meedoet. En daar helpt het hele Grote Boze Stressmonster ons. Mits je het toelaat.

Grenzen zijn goed, management is mooi, controle is cool, maar het Grote Boze Monster genaamd Stress, kun je misschien beter als vage kennis hebben, dan als complete vreemdeling. Dan kun je de Grote Boze Stress een handje geven en doorgaan met je leven.

Daarmee samenleven is dan weer geen goed idee.
Net zoals wij het leuk vinden om eens per jaar in een achtbaan te zitten, moet je er toch niet aan denken om er in te wonen en te leven.

Je hond dus enigszins stressbestendig maken is dus nog niet zo´n slecht idee!

hoe-herken-je-stress-bij-honden

Hoe herken je stress bij honden?

Een groot probleem is dat heel veel baasjes stress niet herkennen, of juist overal stress in zien. Doordat jij stress niet herkent, wordt je hond keer op keer in een erg stressvolle situatie gebracht. Dit veroorzaakt een opstapeling van stress, wat op zijn beurt weer resulteert in probleemgedrag, zoals slopen, uitvallen, niet alleen kunnen zijn en agressie.

Stress bij honden veroorzaakt zelfs serieuze gezondheidsproblemen zoals diarree, jeuk en ontstekingen. Je hond kan daardoor vaak ook in een neerwaartse spiraal terecht komen.

Je hond ervaart stress, hij gaat daardoor slopen, jij wordt boos op je hond, je hond heeft daardoor nog meer stress, daardoor wordt je hond angstig om alleen te  zijn. Van het alleen zijn gaat het stressniveau van je hond nog verder omhoog, en hij krijgt diarree. Je komt thuis, alles onder de poep, nog meer stress.

Herken jij stressignalen bij honden? Check hier onze “hondenwoordenboek” over stressignalen! 

Heeft mijn hond stress?

Het op tijd herkennen van stress bij je hond is dus heel belangrijk. Anders gaat het van kwaad tot erger. Daarvoor moet je wel weten hoe je hond jou probeert te vertellen wanneer hij iets stressvol vindt.

Te vaak denk je misschien ´mijn hond is zo eigenwijs, hij luistert niet´, terwijl je hond door stress op dat moment gewoon niet kan luisteren.

Of het veel gehoorde: ‘mijn hond is dominant´, wanneer hij uitvalt aan de lijn…, je hond is niet bezig met iemand te domineren, hij barst vaak gewoon van de stress.

Door training kun je je hond helpen om beter om te gaan met stressvolle situaties. Zo is het alleen zijn iets dat je echt goed moet gaan aanleren vanaf het begin, om stress te voorkomen. Omgaan met geluiden is ook erg belangrijk om te oefenen. En training om verzorging goed te accepteren, zorgt ervoor dat je hond minder stress ervaart bij een dierenartsbezoek.

hond-met-stress

Stress bij honden, wat zijn de stresssignalen?

De meeste hondeneigenaren herkennen stress in situaties waar het voor hen duidelijk is dat hun hond iets spannend kan vinden.
Zijn staart tussen zijn poten bij de dierenarts wordt herkend door de eigenaren, zoals ook het trillen en wegkruipen bij vuurwerk.

Maar veel signalen van stress bij honden gaan ook helemaal verloren. Tongelen, hijgen, kwijlen, zijn voorpoot omhoog houden, zichtbaar oogwit, likken (aan jou, zichzelf of de meubels), wegkijken, kwispelen, bij reuen de piemel zichtbaar hebben, roos…, al deze stresssignalen worden vaak gemist!

Maar nu kom je bij het andere gevaar; het is niet altijd stress als je hond hijgt. Hij kan het ook gewoon warm hebben, of misschien heeft hij net gerend.
Je moet dus altijd kijken naar het totale plaatje!

Stress bij honden verminderen

Serieuze stress, teveel stress en te vaak stress, moet je uiteraard verminderen.

Stel, je hond vindt bezoek in huis enorm stressvol. Dan ga je niet elke dag visite uitnodigen. Probeer daarin tussenstapjes te vinden.
Je kunt beginnen met 1x bezoek per week van een persoon waar je hond niet zo moeilijk over doet.

De volgende stap is dat die persoon 2x per week langskomt. Daarna ga je weer oefenen met een andere persoon, 1x per week. En dan misschien deze 2  personen tegelijk, 1x per week. Goed kijken naar wat je hond aan kan.

Soms kan dat trouwens niet. Stel, je hond heeft een oorontsteking en je móét zalf in zijn oor doen, wat voor je hond een mega grote piek van stress kan zijn. En je hebt je hond pas net, dus oefenen op verzorging is nog niet aan de orde geweest.

Dan heb je dus weinig keuze, behalve het stressmoment zo kort mogelijk maken. En maak het voorspelbaar voor je hond.

En, daarna natuurlijk je hond helpen om zo snel mogelijk de stresshormonen uit zijn lijf te krijgen.

stress-sneller-kwijt-zijn-bij-honden

De angst voor stress loslaten

Ontspan. Ga dingen DOEN. Twijfel niet teveel.

Ga een keer spelen zonder controle. Ga uit je dak. Laat je hond ook gedoseerd kennis maken met minder leuke dingen. Wees niet bang om nee te zeggen. Durf ook ja te zeggen. Gooi je angst om fouten te maken overboord, durf door te gaan. Doe dingen binnen de mogelijkheden die je hebt, niet binnen de mogelijkheden die je denkt te hebben.

Een goed voorbeeld hiervan hadden we aantal maanden geleden in de les. Twee puberale heren die ondanks dat ze aangelijnd waren en ondanks dat de beide baasjes goed opletten, toch even de kans grepen om op afstand, op de ´hondse´ manier, scheldwoorden en middelvingers op elkaar af te vuren.

De honden waren het incidentje binnen 5 minuten alweer vergeten en waren fanatiek hun beloninkjes aan het verdienen, maar de baasjes?
Die hadden een gesprekje na de les. Want hoe kan dat nou? Waarom doen ze zo lelijk tegen elkaar? Groot verdriet. En de zorg van een baasje dat niet eens bij de ´scheldpartij´ betrokken was; hoe moet haar hond dit akkefietje verwerken?

Herstellen van stress bij honden

Je blijven wentelen in onnodige bezorgdheid is helaas geen goed hulpmiddel.
Shit happens. Op school, in het leven, thuis en buitenshuis.

De ene eigenaar was het wat sneller vergeten, bij de andere duurde het wat langer. En de honden? De twee heren zijn nooit hartsvrienden geworden, maar na die ene blaf- en brompartij is het ook niet erger geworden. Is het dan beter dat deze twee honden niet meer samen naar school gaan? Of tenminste in aparte groepen? Zodat ze elkaar absoluut niet tegen komen?

Nee, want dan maak je van een mug een olifant.

En dat is een beetje de tendens van tegenwoordig; de kleinste mug wordt gebombardeerd tot de grootste mammoet die er maar te bedenken valt.
En aangezien een muggetje makkelijker kapot te slaan is dan de mammoet; laat de mug een mug blijven!

hond-stressvrij

Tips om stress bij honden te verminderen

Is je hond in een acute situatie geweest die hem erg veel stress opleverde? Een bezoekje aan de dierenarts, aangevallen worden door een andere hond, mee naar een markt?

Dan moet je hond wel de kans krijgen om de stress uit zijn systeem te krijgen. Het kan wel 24 uur duren, of zelfs langer, voordat alle stresshormonen uit zijn lichaam zijn na een korte ´piek´.

Laat je hond, na een stresssituatie, lekker rustig wandelen, veel snuffelen, ga hem rustig voeren met wat lekkers, geef hem thuis een dikke kluif (kluiven en kauwen vermindert de stress).

Bij sommige honden helpt een bal of speeltje om sneller hun stress kwijt te raken (ja, er wordt ook gezegd dat alle speelgoed de stress juist vergroot omdat je hond er opgewonden van raakt…, kijk dus goed naar je hond!)

Langdurige stress bij honden verminderen

Heb je een hond die, om wat voor reden dan ook, langdurig blootgesteld is aan stress? Dit kan het geval zijn als je hond uit een asiel komt, of een herplaatser is die bij zijn vorige eigenaar niet zo goed behandeld is, of een herplaatser uit het buitenland is, die zijn vrije leven op straat opeens moet inruilen voor transport, een vliegreis, een huiskamer en aan de riem lopen.

Soms kom ik eigenaren tegen die door onwetendheid, maanden-, soms jarenlang hun eigen hond dagelijks flinke stress hebben bezorgd.
Door correcties, zoals wurglijnen, schopjes, hun hond tegen de grond aan drukken aan hun nekvel, en andere adviezen die ze braaf hebben opgevolgd, omdat ze niet beter wisten…

Als stress bij een acute situatie al 24 uur tijd nodig heeft om ´uit het lichaam´ te gaan, denk je dan dat maanden-, of jarenlange stress binnen een week weg zal zijn? Nee, hier gaat tijd in zitten. Tijd, rust en geduld. Soms zelfs met ondersteuning van medicatie.

stress-bij-honden-herkennen

Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming

Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Frits Leenes
Door

Frits Leenes

op 30 Dec 2023

Er worden hier een aantal aspecten van stress belicht. die ik zelf als angst zou bestempelen. Stress en angst zijn, in mijn beleving, twee verschillende aspecten die in dit artikel eigenlijk over een kam gescheerd worden.

Minna Yrjana
Door

Minna Yrjana

op 02 Jan 2024

Ja en nee, stress en angst kunnen tegelijk en ook apart optreden. Bij angst spreek je van stress, bij opwinding eustress. De verschillende systemen kunnen ook snel achter elkaar wisselen en overlappen. Stress heeft zo enorm veel uitingen, die vaak minder goed worden herkend. Duidelijke angst en paniek zien meeste eigenaren wel, stress (vooral chronische passieve stress) niet. Daarom willen we ook graag meer aandacht voor het "grijs gebied".

Reactie plaatsen