Zijn rashonden ziek? Is een kruising beter?
Zijn rashonden ziek? Dit is een vraag die heel vaak wordt gesteld op de hondenschool en op social media. Want niemand wil natuurlijk specifiek een zieke hond kopen!
Ja, wordt er vaak geroepen, rashonden hebben allemaal afwijkingen! Ze leven veel korter dan kruisingen. Je loopt de deur plat bij de dierenarts. Ze mankeren echt van alles! Kruisingen zijn sterk, leven lang en zijn heel gezond. Maar… is dit wel allemaal waar?
Wat betekent doorgefokte honden?
Vaak hoor je dat sommige honden helemaal zijn 'doorgefokt' . Wat wordt daar mee bedoeld?
Deze term staat voor het fokken van honden die last hebben van erfelijke afwijkingen. Vaak wordt hiermee ook gedoeld op incest en fokken met te weinig variatie in de genenpool. Dit zou dan vooral het geval zijn bij rashonden, want de fokkers willen een zo uniform mogelijk uiterlijk.
Sommige rassen zijn inderdaad te ver doorgefokt. Bij bulldogs was er op een bepaald moment sprake van een dusdanig korte neuslengte dat ademhalen echt een probleem werd.
Wat is een rashond?
Met een rashond bedoelen we een hond waarvan de ouders ook rashonden zijn en die geregistreerd is in een stamboek voor het desbetreffende ras.
Een rashond heeft dus een erkende stamboom. Doordat een hond tot een bepaald ras behoort, kun je makkelijk voorspellen hoe hij eruit gaat zien, hoe groot hij zal worden en wat zijn karakter zal zijn. En ook wat de gezondheidsrisico’s kunnen zijn.
Maar… Niet elke hond die eruit ziet als een labrador is een rashond-labrador! We noemen dat dan voor het gemak wel 'labrador' omdat hij er op lijkt, maar er zijn qua honden dus ook lookalikes en kruisingen. Hoe dat zit? Dat licht ik hieronder toe.
Wat is een lookalike (ras)hond?
Naast rashonden, heb je ook zogenaamde Lookalikes. Dit zijn honden die lijken op een bepaald ras, maar die vaak een product zijn van honden die afgekeurd zijn voor de rashondenfokkers. Soms omdat ze qua uiterlijk niet helemaal voldoen aan de standaard, maar vaak ook door gezondheidsproblemen of gedragsproblemen.
De Lookalikes vind je vooral in de broodfok en vaak hebben de Lookalikes geen stamboom. Waarom niet? Omdat de broodfokkers meestal niet bezig zijn met dekaangiftes, nestaangiftes, stamboomaanvragen en ze zitten er vaak niet op te wachten dat een officiële chipper de puppy's komt chippen en de omstandigheden controleert. Daarbij krijg je in veel landen niet eens een stamboom als het om een vader-dochter combinatie gaat.
Wat is een kruising?
In principe zijn Lookalikes honden die erg lijken op een bepaald ras, maar voor de wet en volgens de regels zijn dit wel kruisingen. Daarnaast heb je nog de onherleidbare kruisingen waarvan je niet helemaal 100% weet wat er in zit.
Bewuste kruisingen zoals doodles, puggles, pomsky’s en dergelijke zijn ook dus gewoon kruisingen. En het gelegenheidsnestje tussen een kooiker en jack russel, jawel... ook gewoon een kruising.
Alles wat dus geen rashond met stamboom is, is in principe een kruising.
Kruisingen kunnen per ongeluk ontstaan (de oeps-nestjes, waarbij een reu en een loopse teef per ongeluk paren), of bewust. Soms is bij een bewuste kruising gefokt op bijvoorbeeld het gebruiksdoel. De herders binnen de KNPV-sport zijn vaak kruisingen met Mechelse herders, Hollandse herders en Duitse herders. Bij deze kruisingen is het werk- en sportvermogen leidend. Bij een pomsky (mix tussen een dwergkees en een husky) is het schattige uiterlijk een reden voor deze kruising.
Zijn kruisingen altijd gezond?
Nee, helaas. Afwijkingen zoals HD (Heupdysplasie), epilepsie, ED (Elleboogdysplasie) en oogafwijkingen komen ook voor bij kruisingen. Zelfs bij die 'onherleidbare mixjes'.
Als je een Berner Sennen, die aanleg heeft voor elleboogdysplasie, kruist met een labrador die hetzelfde probleem heeft, is de kans dus groot dat de puppy's ook elleboogproblemen krijgen.
Een kruising greyhound met rottweiler zal minder aanleg hebben voor knieproblemen dan een kruising rottweiler-chow chow. Maar.... Hoe dit dat dan met een rashond?
Zijn rashonden altijd ziek?
Nee, er zijn juist meer dan genoeg gezonde rashonden. Een gezonde rashond aanschaffen is in principe makkelijker dan een gezonde kruising aanschaffen. Hoe kan dat dan?
Omdat de verantwoordelijke fokkers hun honden testen op erfelijke afwijkingen. Een fokker die serieus bezig is, zal ook onderzoeken of de combinatie reu-teef elkaar in alle opzichten aanvult. En uiteraard zal een goede fokker geen honden gebruiken die te nauw aan elkaar verwant zijn.
Nu is het wel zo dat niet elke rashondenfokker even goed bezig is. Als een fokker alleen de verplichte testen laat doen, dan kan een van de ouderhonden wel een andere afwijking hebben die de fokker dan uiteraard niet gaat melden.
Erfelijke ziektes bij honden
Onder erfelijke ziektes vallen onder andere bepaalde oogafwijkingen, afwijkingen aan het bewegingsapparaat en sommige neurologische aandoeningen zoals epilepsie. Het probleem is dat de afwijkingen die ik hier nu heb genoemd, ook voor kunnen komen terwijl ze niet erfelijk zijn.
Epilepsie kan erfelijk zijn, maar een hond kan ook epileptische aanvallen krijgen door een ontsteking. HD (heupdysplasie) kan erfelijk zijn, maar kan ook door een trauma komen, zoals een ongeluk in de groeiperiode, waarbij het heupgewricht beschadigt.
Niet-erfelijke ziektes bij honden
Ziektes die niet erfelijk zijn bij honden, (schurft, leishmania, oorontsteking, kennelhoest, hondenziekte, parvo...) kan elke hond dus krijgen, ongeacht of het een rashond of een kruising betreft. Net zoals ook elke hond zijn poot kan breken of een wond kan oplopen.
De niet-erfelijke ziektes kun je vermijden door een goede basisverzorging, zoals door middel van het inenten je hond beschermen tegen parvo of hondenziekte. En hier komt weer het verschil tussen de verschillende fokkers naar voren. Broodfokkers gebruiken vaak vervalste paspoorten. Volgens het boekje is je pup dan geënt, maar dat is hij niet.
Inteelt bij honden
Bij geregistreerde fok wordt gekeken naar het inteelt percentage. Je mag dus niet 2 honden met elkaar in de fok gebruiken die te nauw aan elkaar verwant zijn.
Bij broodfok of gelegenheidsnestjes wordt daar niet naar gekeken en uiteraard wordt er bij straat- of zwerfhonden helemaal niets geregeld. Daar kan een combinatie vader-dochter of oma-kleinzoon gewoon plaatsvinden. Inteelt is natuurlijk niet gewenst.
Wanneer kun je er zeker van zijn dat je hond nooit ziek wordt?
Nooit. Helaas, hoe zorgvuldig je hond ook gefokt is, er is nooit 100% garantie dat hem nooit iets zal mankeren. Maar bij een goede fokker is het wel zo dat als je hond tegen alle verwachtingen in last heeft van een erfelijke aandoening, de fokker je tegemoet zal komen in de kosten. Dit is ook verplicht. Deze informatie zou je ook in een koopcontract terug moeten vinden.
Bij een gelegenheidsnest of bij een broodfokker heb je dat meestal niet. Die zijn vogelvrij, met andere woorden: koop je een pup bij een broodfokker en kom je er een paar maanden later er achter dat je hondje 2 oogoperaties nodig heeft en ook nog HD heeft... helaas.
Voordelen van een rashond of kruising
Het grootste voordeel van een rashond is de voorspelbaarheid. Je weet hoe groot je hond ongeveer wordt, je kunt een inschatting maken over zijn karakter eigenschappen, je weet voor welk doeleinde het ras gefokt is van oorsprong. Het is dus makkelijker om heel gericht te zoeken naar een type hond dat bij je past. Een rashond bij een goede fokker kopen, geeft je ook enige vorm van garantie, mocht er toch iets mis zijn met je puppy.
Voordelen van kruisingen kunnen zijn dat ze goedkoper zijn in de aanschaf (dit geldt zeker niet voor de designer-kruisingen!) en voor sommige taken, zoals bijvoorbeeld politiehondenwerk, zijn kruisingen juist heel gewild omdat je dan de beste eigenschappen uit een aantal rassen combineert. Daarbij is een kruising kopen vaak veel makkelijker en hoef je niet lang op een wachtlijst te staan en vragen te beantwoorden van de fokker.
Nadelen van een rashond of kruising
Nadelen van een rashond zijn wel dat je je bij sommige rassen van tevoren goed moet verdiepen in eventuele afwijkingen, je moet een fokker zoeken en dan moet je vaak nog lang wachten omdat de goede fokkers vaak een wachtlijst hebben. Ook moet je vaak vragen beantwoorden over je woon- en leefsituatie. Het kopen van een rashond bij een goede fokker is dus iets ingewikkelder en het duurt vaak langer voordat je een puppy in huis hebt.
De nadelen bij een kruising kunnen zijn dat de rassen die er in zitten 'botsen', wat een lastig karakter als resultaat kan hebben. Ook kan het formaat en uiterlijk soms een verrassing zijn als de vader niet 100% bekend is.
Designerrassen
Designerrassen zoals schnoodles, puggles en pomsky's zijn bewuste kruisingen en het gekke is dat je voor een designer-mix vele malen meer betaalt dan voor een mix uit het asiel. Dat is eigenlijk heel raar.
Heb je in het asiel een kruising poedel, dan betaal je misschien 200 Euro, inclusief chip, entingen en nazorg. Bij een designer-fokker betaal je voor een kruising poedel al gauw 2500 Euro. En wat is dan het verschil? Niks eigenlijk. Vaak hebben deze kruisingen ook dezelfde problemen als gewone kruisingen, 2 genetische gedragspatronen die met elkaar in conflict gaan.
Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt
De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.
Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!
Hulp nodig?
Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?
Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.
Deze blog delen?
We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.
Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming