Je hond zit en af aanleren
16 december 2023 
6 min. leestijd

Je hond zit en af aanleren

Zitten en liggen, dat is iets wat we vaak onze hond aanleren. Waarom is dat eigenlijk zo? En wat als dit nu niet lukt? In deze blog lees je alles over zitten en liggen, hoe leer je dat aan je hond en welke fouten kan je beter niet maken!

Waarom leer je een hond zitten?

"Zit" wordt vaak benoemd als een ontzettend nuttig commando. Elke hond moet kunnen zitten. Dat is een soort basiscommando. Nou... Daar heb ik een hele andere mening over. Ja, ik vind de oefening "zit" fijn om aan te leren, omdat ik daardoor mijn hond kan leren "mooi zitten" (als een eekhoorn), zwaaien, poot geven, enzovoort. De "zit" is ook een fijne startpositie bij agility. Maar "zit" an sich is net zo nuttig als staan of liggen. Mijn honden leren meestal als eerste "positie" het liggen, dan staan, en dan pas zitten.

hond zitten leren op commando met uitleg

Hoe leer je je hond zitten?

De meest gebruikte methode is "zit" zeggen, een koekje voor de neus van de hond houden, en deze rustig omhoog en iets over het hoofd van de hond te bewegen. Op het moment dat de hond gaat zitten, geef je het koekje, eventueel met wat woorden van waardering erbij.
Niks mis mee, maar het kan ook anders! Want er zijn honden die met deze methode gaan springen, draaien of naar het koekje happen. Of steeds minder snel gaan zitten.

Zit aanleren

Je kan ook ervoor kiezen om de momenten dat je hond uit zichzelf gaat zitten te markeren met een clicker (of een ander beloningssignaal) en daarna je hond te belonen met voer, spel of andere activiteit. Hierdoor gaat je hond sneller het gedrag "zit" laten zien. En dan pas ga je de gesproken cue "zit" geven. De meeste gezonde, normaal gebouwde honden gaan binnen de kortste keren steeds vaker het zit aanbieden!


Waarom leer je je hond liggen?

Je leert een hond liggen op commando (honden kunnen natuurlijk vanzelf liggen vanaf de geboorte). Liggen is een rusthouding en zodoende handig als je bijvoorbeeld je hond meeneemt naar een terrasje. Liggen is ook een fijne spanningsmeter voor jou als baas.
Heeft je hond moeite om te gaan liggen in een nieuwe omgeving of situatie? Dat is een mooi stukje informatie voor jou als baas. En liggen is de beginpositie voor andere gedragingen zoals plat op zij liggen, omrollen en kruipen.

Hoe leer je je hond liggen?

Vaak wordt geadviseerd om je hond te laten zitten, dan "af" (of lig) te zeggen, een voertje in de hand bij de neus van de hond te houden, en dan langzaam met de hand naar beneden te bewegen en een stuk naar voren. Wanneer de hond dan van de "zit" naar de liggende positie zakt, wordt er beloond met lekkers. Helemaal prima methode, maar ja....ook deze oefening kan anders!


Af aanleren

Af aanleren kan ook zonder het zitten voordat je hond gaat liggen. Ik heb een voorkeur om de hond gelijk vanaf staan (en ook vrij vroeg al vanaf lopen) in één keer te leren om te gaan liggen. Dit kan met een handtarget of met lekkers in je hand. Je hond staat, en jij gaat met je hand (met of zonder voer) richting de tenen van zijn voorpoten. En misschien zelfs tussen de voorpoten door, richting de achterpootjes. Je hond zal zich nu juist eerst door de voorhand laten zakken, en dan volgt de achterkant. Wanneer je hond ligt, markeer je dit met een beloningssignaal en uiteraard ook een beloning!

Hoe leer je een puppy zitten?

Puppies zitten vaak uit zichzelf. Om rustig op afstand dingen te bekijken, en vaak ook omdat ze naar ons kijken. Dan gaat hun hoofd omhoog, en hun puppykontje automatisch omlaag. Er is nogal veel te lezen over hoe slecht zitten wel zou zijn voor puppies. Maak je geen zorgen; een gezonde pup kan prima zitten, en krijgt daar echt geen enge botafwijkingen van. Het is wel opletten met gladde ondergrond en met grotere rassen, dan kan zitten fysiek echt een uitdaging zijn.
Maar ik ben geen fan van puppies gelijk leren zitten. Het is beter om te starten met aandacht, hierkomen en spelen met de baas!

puppy leren zitten basiscommando hond

Hoe leer je een puppy liggen?

Een puppy kan je prima het liggen aanleren door vanaf staan of langzaam lopen met je hand (met of zonder lekkers) omlaag te gaan. Het mooie van deze techniek is dat je de oefeningen "zit" en "lig" niet met elkaar gaat mengen. Ze blijven dus echt twee aparte oefeningen. Want...soms vraag je om een zit, en je hond zakt bijna onmiddellijk in de af. Dus anticiperen!

Hond gaat niet zitten

Wat als je hond niet gaat zitten? Je probeert het met wat lekkers, maar dat lukt niet. Je ziet je hond ook bijna nooit zelf gaan zitten. Dan toch maar lijnspanning gebruiken of even op de kont drukken? Nee. Vaak is dit een teken dat er fysiek iets niet helemaal lekker zit. Je hond kan last hebben van knieën of heupen. En...de ondergrond speelt ook mee. Kortharige honden gaan niet graag zitten op een harde, koude of natte ondergrond.

hond gaat niet zitten of liggen op commando

Hond gaat niet liggen

Wat als je hond niet gaat liggen? Niet vanuit zit, en niet vanuit staan. De ondergrond is droog en zacht. Daar ligt het dus niet aan. Kijk dan naar de situatie. Vindt je hond het misschien spannend omdat je in een vreemde omgeving bent? Is het misschien heel druk? Wordt hij aangestaard door een andere hond? Liggen is een kwetsbare positie, dus je hond wil dat liever niet als hij zich al niet 100% veilig voelt. Is er geen sprake van spanningen? Dan is er nog een derde methode om de "lig" aan te leren. Dat is om je hond te leren ergens onderdoor te gaan, en deze doorgang steeds lager te maken.

Veelgemaakte fouten bij zitten en liggen aanleren

Een veelvoorkomende fout bij het trainen van zitten en liggen is het gebruik van fysieke dwang. Zoals bij het zitten op de kont van een hond drukken, of bij het leren liggen met de lijn omlaag trekken. Daarmee maak je de oefeningen niet leuker voor je hond, in tegendeel. Een veelgemaakte fout bij trainen in het algemeen (en dus ook bij zitten en liggen) is dat we niet "clean" trainen. We zeggen het commando gelijk met een handbeweging, onze timing is te vroeg of laat, plaatsing van beloning is all over the place (of we belonen helemaal niet).

online hondencursus voor honden volgen

Je hond naast zitten en liggen ook "blijf" aanleren?

Als je jouw zitten en liggen wilt aanleren, dan wil je waarschijnlijk ook je hond het commando blijf aanleren in deze blog lees je hoe je dat in 10 stappen doet.


Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming

Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Reactie plaatsen