Je hond corrigeren

Je hond corrigeren, hoe doe je dat en wat is nou de beste manier om het te doen? Wanneer moet je nou eigenlijk je hond corrigeren?

Mensen zijn erg creatief als het aankomt op het corrigeren van honden. Er zijn talloze 'hulpmiddelen' op de markt waarmee je je hond kunt corrigeren. Er wordt zelfs gecorrigeerd door het toedienen van pijn, onprettige geluiden, vieze geurtjes en ja, helaas ook wurgen.

Toen ik op Google 'hond corrigeren' typte, waren heel veel verschillende stroombanden het eerste dat ik te zien kreeg. Hoe komt het toch dat mensen er op gericht zijn om hun hond zo te bestraffen?

In deze blog gaan we kijken naar het nut van correcties, verschillende manieren van corrigeren en de gevaren van correcties.


Wat is corrigeren?

Met je hond corrigeren bedoelen we een handeling, die bedoeld is om het gedrag te stoppen, te verminderen of te onderbreken.

We kunnen vormen van corrigeren onderverdelen in: iets onprettigs of het wegnemen van iets prettigs.

Voorbeelden van iets onprettigs zijn een ruk aan de lijn, slaan, mopperen, vasthouden, schoppen of op je hond inlopen.
Voorbeelden van het wegnemen van iets prettigs zijn iets lekkers weghalen, een speeltje wegnemen, zelf weglopen of je hond vast maken.

Een belangrijk punt is dat je allereerst moet kunnen bedenken wat je hond op dat moment prettig of onprettig vindt. Als je hond jou als een bedreiging ziet, dan is weglopen dus geen correctie maar een beloning. Op je hond inlopen wanneer je hond dit niet ziet als intimiderend, is dan dus geen correctie.


Veel voorkomende correcties

Een tijdje geleden had ik de hond van mijn vriendin aan de lijn tijdens een hondenshow in Groningen. De hond van mijn vriendin blafte tegen twee jonge honden die met elkaar speelden. Op dat moment begon een omstander met zijn vingers te porren en te 'TSSST'-en (een handeling van een bekend tv-programma) naar de hond van mijn vriendin.

Ik nam al afstand van hem en was in de tussentijd de hond aan het afleiden. Volgens deze meneer moest ik dit niet doen want daar leerde de hond niks van. Er waren twee dingen die mij weer eens aan het denken zetten.

Wat als hij naar aanleiding van het gepor in zijn vinger was gehapt? De hond van mijn vriendin weegt 3 kilo. Wat zou er zijn gebeurd als hij mijn eigen hond van 30 kilo had gepord?

Wat geeft iemand het recht om ongevraagd een vreemde hond te porren? Omdat er een gevaar is? Alle honden waren gewoon aangelijnd!

Helaas zie ik dit gedrag steeds vaker bij mensen, ze doen het namelijk ook bij hun eigen honden. Even een schopje tegen de buik, met een sliplijn corrigeren tot hoog achter de oren, knijpen of porren. Een hond corrigeren gebeurt te pas en te onpas, vaak onnodig en niet altijd op een goede manier.


Mag je een hond dan wel corrigeren?

Dat wordt mij tegenwoordig vaak gevraagd als ik mensen help die problemen hebben met hun hond. Meestal is mijn antwoord, doe het zo min mogelijk en alleen als je het doet onder bepaalde voorwaarden.

De volgende vraag is dan ook altijd of ik compleet tegen correcties ben. Nee, dat ben ik ook niet. De eigenaar of de trainer moet er eerst wel moeite voor doen om het gewenste gedrag aan te leren. Als je hond op dat moment het gewenste gedrag of het aangeleerde 'nee'/'fout' signaal niet uitvoert of negeert, dan ga je over tot een correctie.

Mijn voorwaarden voor corrigeren zijn dus:

  • Begrijpt je hond wat hij WEL moet doen?
  • Is een 'nee'/'fout' signaal goed aangeleerd zodat je hond het echt begrijpt?
  • Datgene wat je wilt gebruiken als correctie moet door je hond ook worden gezien als correctie
  • Je correctie mag geen pijn of angst veroorzaken bij je hond
  • De correctie is in verhouding tot het gedrag van je hond


Corrigeren aan de lijn

Laten we als voorbeeld eens kijken naar het gedrag 'wandelen zonder trekken'. Om dit te mogen corrigeren, moet je dus zeker weten dat je hond de volgende 2 dingen heeft geleerd:

1. Je hond heeft geleerd dat als hij met een slappe lijn loopt, je met hem door blijft wandelen. Plus dat hij hiervoor wordt beloond met iets lekkers, snuffelen of met een spelletje.

2. Je hond heeft 'nee'/'fout' aangeleerd door het wegnemen van zijn beloning en je hebt dit consequent toegepast. Je hond stopt met lopen wanneer de lijn strak staat na het geven van je 'nee'/'fout' signaal.


Hij weet dat dat niet mag

Laten we dus zeggen dat je hond het wandelen beheerst zonder te trekken, maar toch gaat hij op een bepaald moment als een dolle trekken. Dan mag je van mij gerust laten merken dat je 'not amused' bent.

Als je hond je stemcorrectie als onprettig ervaart, mag je dus je stem wat strenger laten klinken. Als je hond bij je stemverheffing zijn staart tussen zijn poten knelt en met zijn oren in de nek in een half kruiperige houding gaat lopen, is deze correctie veel te veel.

Een 'hulpmiddel' dat gebaseerd is op pijn (zoals een prikketting, een wurglijn of schopjes in de buik) daar heb ik een mening over en dat is dat dit soort middelen niet thuis horen in het omgaan met een dier.

Als laatste heb ik nog één punt. Dat je correctie in verhouding moet staan tot het gedrag van je hond. Stel, je hond gaat niet zitten wanneer je erom vraagt of je hond bijt een voorbijganger op straat. Dan is er toch een behoorlijk verschil tussen hoe serieus je deze 'misdrijven' neemt….


Direct je hond corrigeren

Om gelijk je hond, die niet netjes aan de riem kan lopen, op te hangen aan een sliplijn of een prikketting, is niet mijn idee van aanleren. Deze methode zie je veelvuldig op tv en social media. Je hond leert binnen een paar minuten om niet meer te trekken aan de lijn.

Dit gaat vaak gepaard met een hele stroom van bewonderende reacties. Zoals, 'wat doet hij het goed hè', 'het is echt een wonder' of 'ik wou dat ik dat kon'.

Ook zijn er natuurlijk soms reacties van mensen die kritisch zijn over deze methode. Vaak kijken de betere trainers er niet naar vanwege het feit dat ze geen fan zijn van deze techniek. Deze reacties worden vaak weggehoond, want 'je ziet toch hoe goed het werkt'?

Elk mens die dat wil, kan een zogenaamde jachtlijn (een touw in een lus) hoog achter de oren van hun hond plaatsen (dit is de meest pijnlijke plek) en daar een scherpe ruk aan geven.

Of ik deze trainers ook zo goed vind? Mijn mening is: NEE! en die is gebaseerd op de door hun gebruikte technieken en oplossingen. Er zijn vele wegen die naar Rome leiden, maar deze trainers en ik wandelen heel vaak op twee heel verschillende weggetjes.


Snel resultaat, fijn toch?

In de tv-programma’s wordt er meer gedaan aan de snelle symptoombehandeling dan dat de oorzaak wordt weggenomen.

Wat bedoel ik daarmee? Een hond die gromt bij een voerbak zegt als het ware 'ik vind het ontzettend onprettig als je mijn voerbak zou wegpakken'. Je kunt deze hond dus corrigeren waardoor hij niet meer gromt, maar hij vindt de bak wegpakken nog net zo onprettig.

Jammer, want werken aan de oorzaak duurt dan vaak wel veel langer, maar geeft ook wel een meer blijvend resultaat.

Wat mij dus ook tegenstaat, is dat alles snel, snel, snel, moet. Waarom worden er geen tv-programma’s gemaakt van goede gedragsbegeleiders tijdens hun werk? Omdat het er dan helemaal niet spectaculair uitziet. Je zou geen schopjes tegen de buik zien, geen prikbanden en geen 'alpharollen', kortom, het zou er veel 'saaier' uitzien.


Hoe straf je een hond?

Laten we eens kijken naar de veel gebruikte correcties, waarbij er iets onprettigs wordt toegevoegd.

Deze manieren van corrigeren komen het meeste voor:

  • Een tik (op de neus) geven
  • Je hond op de rug leggen
  • Een ruk aan de lijn geven (met een speciale lijn of halsband)
  • Bij het nekvel vastpakken (eventueel schudden)
  • Streng 'NEE' of 'FOEI' zeggen
  • Een stroomschok geven
  • Op je hond in lopen, een knie geven
  • Slaan of schoppen


Je hond corrigeren, wat is dan de beste methode?

Ik vind dat een correctie bij voorkeur gepaard moet gaan met een duidelijk signaal. Dus als je hond niet ophoudt met het 'foute' gedrag, dat er dan een correctie toegepast gaat worden. Je hond stopt dan bij het signaal en voorkomt dus de correctie.

Bijvoorbeeld, uit je ooghoek zie je dat je hond zijn neus heeft gericht op de lekkere steak op je aanrecht. Je roept 'nee', je hond trekt zich terug en loopt zonder steak naar zijn mand. Dan hoef je je hond dus niet verder te bestraffen.

Van de hele rij hierboven vind ik dus 'Nee' of 'Foei' de enige correctie die acceptabel is, mits het goed is aangeleerd.


Risico’s van correcties?

Er wordt nog veelvuldig geadviseerd om je hond op de rug te gooien (de zogenaamde alpharol), een knie te geven, te slaan, te schoppen of een ruk aan de riem te geven. Wat is daar dan mis mee? Dan stopt je hond toch met het ongewenste gedrag?

Dat klopt. Wanneer trainers of baasjes roepen 'corrigeren moet niet, want het werkt niet', dan krijg ik een beetje de hik. Want het werkt vaak wel. Meestal is het zelfs heel effectief.

Weet je nog op tv, dat de honden stoppen met opspringen binnen een paar minuten, nadat ze een schop onder hun buik kregen, tegelijkertijd met een 'tssssst' die aan stroom gekoppeld was? Het werkte, het ongewenste gedrag stopte heel snel.

Je moet ook iets verder kijken. Welke emoties heb je daarmee naar boven gebracht? Angst? Spanning? Bij een heleboel honden is toenemende agressie een neveneffect van fysieke correcties.


Je hond corrigeren om de baas te zijn

Hoe zit het dan met de baas zijn over je hond? Je moet toch ook gewoon je grenzen aangeven? Dat klopt. En soms houdt dat in dat je een fysieke handeling moet toepassen.

Ik was een paar weken geleden bij een klant met een puberale herder, een jonge reu. Hij vond het een heel goed idee om keihard in mijn arm te bijten. Ik heb zijn halsband vastgepakt en hem boos toegesproken. En hem daarna op de gang gezet. En toen? Toen hebben we met de eigenaren (waarbij dit gedrag ook voorkwam) gesproken.

Hoe moet je een hond straffen?

Maak een goed plan. Je hond aanleren wat 'nee' betekent, daarbij vervangend gedrag (bijvoorbeeld een bijtrol in de bek laten pakken) aanleren en de situatie voor zijn wanneer hij wil bijten. Twee weken later was het ongewenste gedrag met 80% afgenomen.

Een hond even vastpakken als het niet anders kan, is dus geen doodzonde. Maar, wel daarna goed nadenken over hoe je het kunt voorkomen.


Waarom moet je corrigeren voorkomen?

Ik heb dat al een klein beetje verklapt, maar fysieke correcties zoals schoppen, op de rug leggen en bij het nekvel pakken, dat zijn triggers die erg vaak vooraf gaan aan serieuze bijtincidenten. Zelfverdediging is namelijk een sterk instinct bij alle dieren.

Vooral corrigeren om agressie (zoals grommen of happen) te onderdrukken, werkt vaak averechts. Bijvoorbeeld..

Wat kan er gebeuren als je jouw hond een tik op zijn neus geeft?

Het kan gebeuren dat wanneer jij je hond een tik op zijn neus geeft als hij gromt, dat jij als baasje eindigt op een EHBO post.

Het kan ook gebeuren dat je er wel 20 keer mee wegkomt en de 21e keer je hond ontploft in zo’n uitbarsting van agressie dat je serieus gewond raakt.

Hetzelfde mechanisme zie je ook soms bij mensen. Een man die elke dag zijn vrouw slaat, totdat ze op een dag in opstand komt en haar man trakteert op 50 messteken. De onderdrukte agressie komt er dan in een keer uit.


Wat heeft je hond geleerd?

Van correcties leert je hond niet altijd het gewenste gedrag. Hij leert wel ongewenst gedrag te vermijden, maar weet niet wat dan wel de bedoeling is. Wat hij wel leert, is dat de baas (of de trainer, of de buurman) die hem een trap geeft, onbetrouwbaar, onvoorspelbaar en niet te begrijpen is.


Hoe vaak heb ik wel niet gehoord dat mensen denken dat je hond op zijn rug gooien een natuurlijke manier van corrigeren is en echt geen kwaad kan. Of dat het prima is als correctie om je hond bij zijn nekvel te pakken, want een moederhond doet dat ook.

Verrassing, een moederhond pakt in het nest haar pups op bij hun nekvel, om ze te verplaatsen en niet als straf. Als een moederhond een pup wil corrigeren, geeft dat een hoop herrie als ze haar bek om de nek/kop van de pup heeft. Maar de moeder zal haar pup niet bestraffen voor het niet zitten, aan de lijn trekken, iets opeten of blaffen tegen een andere hond.


Hoe stop je ongewenst gedrag?

Uiteraard, is het het allerbeste om je hond aan te leren wat WEL de bedoeling is, om hierdoor een correctie te voorkomen. Zoals je hond leren niet op te springen wanneer mensen binnen komen maar dat hij in zijn mand moet gaan liggen.

Dus denk erom, wat wil je dat je hond doet? Hoe kun je je hond leren om in zijn mand te blijven en dat belonen in plaats van je te focussen op 'hoe kan ik mijn hond corrigeren bij het opspringen?'.

Een hond opzettelijk de fout in laten gaan om hem te kunnen corrigeren, is meestal onnodig. En eigenlijk ben je dan al te laat.

Een goed voorbeeld hiervan is een hond die poep eet. Hij neemt een hapje en jij gaat hem corrigeren. Maar, hij heeft de buit al binnen. De kans is groot dat het poep eten niet vermindert, hooguit dat je hond na dat hapje poep wegrent.


Wanneer corrigeer je je hond?

Een ander belangrijk punt is de timing. Als je naar huis komt en je treft een geplunderde vuilnisbak en gesloopte kussens aan… dan ben je dus al te laat om je hond nog te mogen corrigeren.

De 'schuldige blik' die je hond laat zien omdat 'hij weet dat hij stout is geweest', is een reactie op de verandering van jouw gezichtsuitdrukking of houding. Of een reactie op eerdere ervaringen.

Overigens, NIET EEN HOND  laat bij de allereerste keer die 'schuldige blik' zien als ze iets hebben gesloopt, wanneer jij thuis komt en niet in de gaten hebt wat er aan de hand is.



Soms moet je wel corrigeren

Een veel voorkomende smoes is, dat je je hond redt als je hem corrigeert wanneer hij het ongewenste gedrag niet meer durft te laten zien.

Je redt daadwerkelijk een hond van misschien wel een herplaatsing, of erger nog, je redt een hond die mensen anders misschien zouden willen laten inslapen. En dan wordt er nog gezegd 'ja, wat fijn, dat de hond dan tenminste niet herplaatst hoeft te worden'.

Denk er maar eens over na… Is het niet fijner voor een hond om te worden herplaatst vanuit een gezin dat hem niet kan bieden wat hij nodig heeft? Een voorbeeld dat ik van dichtbij heb gezien, is met Whiskey, een Mechelse herder (kruising). Hij is gefokt uit generaties van diensthonden. Met andere woorden, hij is gemaakt om te werken.

Een jong gezin, dat eigenlijk gewoon een leuke huishond zocht, was dus niet geschikt voor Whiskey, dit was geen goede match. Whiskey wilde werken, bijten, speuren en apporteren. Herplaatsen is veel beter in zo’n situatie, dan de hond 100 keer per dag te moeten corrigeren, zodat hij zich aanpast omdat de baas dat graag wil.



Waarom corrigeren mensen zo graag?

Heel vaak vervallen mensen in het corrigeren van hun hond, omdat ze niet weten wat ze anders moeten doen. De meest publiekelijke informatiekanalen bieden allerlei correcties aan als oplossing. Zowel tv als social media laten correctiegerichte trainingen zien. Ook zijn hierover tal van boeken te koop.

Of misschien heb je zelfs al bij je buurman of een hondentrainer gevraagd om advies, die het beiden doodnormaal vonden om je hond op de rug te gooien of een slipketting te gebruiken.

Onwetendheid is dus iets waardoor je hond kan eindigen met een sliplijn, hoog opgetrokken achter zijn oren. Wat het corrigeren ook zo aantrekkelijk maakt, is het gemak ervan.

Een zogenaamde 'trainingsband' op het internet bestellen en bij je hond omdoen, die direct zorgt voor een zichtbare verandering. Voor een baas die de wanhoop nabij is, klinkt dit natuurlijk helemaal geweldig.


Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming