Rangorde en dominantie bij honden
16 februari 2024 
4 min. leestijd

Rangorde en dominantie bij honden

Rangorde is voor honden het allerbelangrijkste in het leven, en elke hond probeert altijd de hoogste rang te bereiken. Dat hebben we lange tijd geloofd. De ene hond was nog dominanter dan de andere, en schermutselingen tussen honden gebeurden altijd omdat de rangorde verstoord was. Als je hond niet goed luisterde, was hij gewoon dominant en was de rangorde tussen jou en je hond niet duidelijk. Gelukkig weten we tegenwoordig beter!

Wat is dominantie?

Als we het hebben over dominantie bij dieren, zegt het woord dominantie iets over het gedrag van dieren van dezelfde soort waarbij een relatie (omgang van langere duur) is vastgesteld. Een hond is dus niet dominant als eigenschap, maar een hond kan wel dominant zijn binnen een relatie tussen hem en een andere hond waarmee hij leeft.


Hoe kun je zien dat een hond dominant is?

Eigenlijk zie je vaak niet veel aan de hond die dominant is binnen de relatie, maar wel aan degene die onderdanig is. Die zal conflictvermijdend gedrag vertonen ten opzichte van het dominante individu. Dat betekent dat de hond een lage houding aanneemt (staart laag, oren naar achteren), het dominante dier benadert met vriendelijke lichaamstaal en ook handelingen vertoont zoals likken aan de mondhoeken en soms zelfs urineren.

Wat is dominant gedrag bij honden?

Bij de hond die op dat moment dominant is binnen de relatie, zie je vaak een hoge houding (staart hoger dan neutraal, oren hoger dan neutraal) of juist een mate van onverschilligheid ten opzichte van de andere hond. Een hond die in een relatie de dominantere partij is, hoeft dat niet altijd te uiten. Hij heeft alle vertrouwen in de situatie en voelt zich niet bedreigd door het andere individu.

Soms laten honden dominante gedragingen zien zoals poot op schoft van een andere leggen, imponerende positie aannemen of over een andere hond gaan staan. Maar let op; dit hoeft niet altijd betrekking te hebben op het bevestigen van hun positie. Kijk ALTIJD naar het hele plaatje; is de hond gespannen of juist ontspannen? Hoe staan zijn oren, kop, romp, staart?


Wat is rangorde?

Waar dominantie een relatiebegrip is tussen twee individuen, is rangorde een overzicht van verhoudingen binnen een hele groep. De hoogste in rang zijn de dieren die het makkelijkst toegang hebben tot verschillende bronnen. Er zijn verschillende vormen van rangorde. Rangorde is zeker geen dictatuur waarbij één persoon alles in handen heeft en anderen kleiner maakt.

Hoe werkt rangorde?

Wanneer er een duidelijke rangorde in een groep bestaat, zorgt dat voor rust, want iedereen kent zijn plaats en zijn taak. De onderlinge relaties functioneren goed en de groep weet precies wanneer welk dier het beste leiderschap kan tonen. Rangorde is dus een systeem om conflicten te minimaliseren. Er zijn verschillende typen rangordes, zoals lineaire rangorde (A is altijd hoger in rang dan B, B is altijd hoger in rang dan C, enzovoort). Maar rangorde kan ook betekenen dat A hoger in rang is dan B wanneer C aanwezig is, maar dat B hoger in rang is dan A wanneer C afwezig is. Of dat A hoger in rang is dan B, B hoger dan C, maar C hoger dan A.


Hebben honden een rangorde?

Ja, maar alleen wanneer de honden in een groep samenleven. Je hond heeft dus geen rangrelatie met de hond van je schoonmoeder die hij drie keer per maand ziet tijdens een wandeling. Honden hebben geen lineaire rangorde, in tegenstelling tot bijvoorbeeld kippen. Bij honden varieert de rangorde per situatie, afhankelijk van de aanwezigheid van andere leden van de groep en welke bronnen beschikbaar zijn.

Rangorde in een roedel honden

Honden vormen in principe geen roedels. Een roedel is een familiegroep die afhankelijk is van elkaar om te overleven. Soms is er een uitzondering. Er zijn groepen zwerfhonden die af en toe een roedel vormen en samen op groot wild (herten) jagen. Dit gebeurt zelden, meestal blijven zwerfhonden semi-sociaal en vormen ze geen roedels omdat jagen niet noodzakelijk is. Menselijk afval voldoet aan hun voedingsbehoefte. 


Hoe belangrijk is rangorde voor je hond?

Wat is nou echt belangrijk voor een hond? Waar heeft hij behoefte aan voor zijn welzijn?

  • Voedsel van goede kwaliteit en schoon drinkwater
  • Medische zorg
  • Vrij zijn van pijn en angst
  • Veiligheid
  • Rust en voldoende slaap
  • Vrijheid om natuurlijk gedrag te vertonen

Voor jouw hond is dominantie en rangorde dus geen eerste levensbehoefte. Vroeger werd dat wel gedacht, maar zoals in de inleiding vermeld... dat is allang ontkracht! Honden zijn niet de hele tijd bezig om de hoogste in rang te worden of dominant te zijn. Dat is voor de honden veel minder belangrijk dan voor ons mensen

Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming



Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Reactie plaatsen