Clickertraining voor je hond
16 november 2021 
10 min. leestijd

Clickertraining voor je hond

Wat weet jij over clickertraining voor honden? Waarom zou je zo'n clicker gebruiken... Je kunt toch gewoon 'braaf' zeggen tegen je hond? 

Maar toch zie je bij sommige honden dan ook dat als je clickt, ze dan wel aandacht voor je hebben of naar je toe komen. Is dat dan de bedoeling? Hoe zit dat nou met een clicker... Is dat een wondermiddel of onzin? 


Wat is clickertraining?

Bij clickertraining gaat het eigenlijk niet om de clicker. Het gaat er om dat je hond (of welk dier dan ook... je kunt deze manier van trainen toepassen op alle dieren, van goudvis tot gorilla) door middel van een marker, oftewel beloningssignaal, gedrag aanleert. 

Het dier gaat vrijwillig gedrag aanbieden en wanneer je het gedrag ziet dat je zoekt, click je en daarna geef je het dier zijn beloning. Het click-geluid vertelt je hond dus heel precies waarvoor hij nou wordt beloond. 

wat is een clicker


Hoe werkt een clicker?

Een clicker is geen magisch apparaat dat je zomaar kunt inzetten en hopen dat je hond begrijpt wat je er mee duidelijk wilt maken. 

Je hond moet natuurlijk eerst leren dat het geluid betekent dat hij een beloning krijgt. Deze beloning kan van alles zijn, dus het veel gehoorde 'click-koekje' is niet altijd van toepassing. 

Maar, na een click komt wel altijd een beloning. De clicker op zich is dus geen beloning. De opmerking 'Oh, dus later click je wel, maar geef je geen beloning' is dus niet van toepassing. 


Hoe gebruik je een clicker?

Er is een aantal belangrijke regels als je een clicker gebruikt als hulpmiddel bij de training van je hond.


- Na een click komt ALTIJD een beloning (ook als je per ongeluk clickte)
- Je clickt precies op het moment dat je hond het gewenste gedrag laat zien
- Je gebruikt de clicker niet om de aandacht van je hond te trekken
- Je voorkomt dat je hond fouten kan maken door de omgeving te managen
- Je probeert je hond zoveel mogelijk zelf te laten nadenken

wat doet een clicker


Voordelen van een clicker

Het grootste voordeel van een clicker is dat je veel preciezer kunt vertellen wat je hond nou echt goed deed. Je kunt heel zorgvuldig het juiste gedrag markeren met een click, en daarna kun je de beloning geven. 

Je hoeft geen beloningen in je hand te hebben en je kunt 'handsfree' werken met je hond. Heel handig bij honden die angstig of agressief zijn! Je kunt bijvoorbeeld veilig trainen met een hond die in een kennel of achter een omheining staat. 


Nadelen van clickertraining

Zijn die er? Ik hoor vaak het argument 'dan moet ik altijd een clicker bij mij hebben'. Nee, dat hoeft niet. Want je kunt meerdere 'clickers', dus beloningssignalen, aanleren aan je hond. 

Mijn honden kennen verschillende clickers, een kort woordje 'yes', een gebaar (duim omhoog) en een 'tap' tegen hun schouder. Een nadeel zou kunnen zijn dat je hond erg creatief en vindingrijk wordt en dat gaat gebruiken om bijvoorbeeld je koelkast open te krijgen. 

nadelen van een clicker


Hoe werkt clickertraining?

De eerste (en ik denk de belangrijkste maar meteen ook de moeilijkste) stap is dat jij als baasje leert hoe je de clicker gebruikt. Het klinkt zo simpel... Je hebt een duim op de clicker en wanneer je hond iets doet dat je graag wilt zien, druk je er op. Daarna pak je een beloning en geef je die aan je hond. Een kind kan de was doen, toch? 

Helaas is dit voor veel mensen niet zo makkelijk als je zou denken! Toch even wijzen, lokken, clicken en voeren tegelijk, te laat clicken, te vroeg clicken.... Eerst dus zelf goed oefenen, dan pas je hond er bij halen. 

Online clickertraining Magische Marker

Zoals ik al eerder aangaf bij "Wat is clickertraining", gaat het voor een hond dus eigenlijk om een marker (en voor jou om werken met de clicker). Dat is ook de reden dat we onze online cursus niet clickertraining, maar de Magische marker training hebben genoemd. Daarin leer je zelf met de clicker overweg te kunnen, maar leer je vooral je hond ook veel oefeningen aan. De mogelijkheden om dingen aan te leren zijn haast eindeloos.


Wat kan je hond leren met een clicker?

Je kunt door middel van clickertraining je hond alles leren wat je hond fysiek en mentaal kan leren. Uiteraard moet je hond dan wel gemotiveerd zijn, dus de daadwerkelijke beloning bepaalt wel hoe hard je hond zal gaan werken om de click te laten gebeuren. 

Er zijn verder geen grenzen, behalve je eigen verbeelding. En natuurlijk bepalen je eigen skills of jij je hond datgene aan kunt leren wat je van plan was! Even als voorbeeld: in dierentuinen leren tijgers door clickertraining mee te werken aan het afnemen van bloed! 

wat kan je aanleren met clicker


Hoe begin je met clickertraining?

Je start met het aanleren van een clicker. Dit gaat wel makkelijk met wat lekkers. Je clickt en geeft snel daarna (dus niet tegelijk, maar erna!) een lekker voertje. Dit herhaal je 10-20 keer. Dan wacht je totdat je hond wegkijkt of omdraait. 


Nu click je en aan de reactie van je hond zie je of hij denkt 'hé, nu krijg ik lekkers!'... of dat hij niet reageert. In beide gevallen geef je natuurlijk wel het lekkers! 

In het eerste geval (het lampje ging branden bij je hond) kun je de clicker al gaan inzetten bij het aanleren van gedrag. Bij de tweede situatie oefen je nog even door met het aanleren van de clicker. 

Wist je dat je bij het aanleren van nieuw gedrag wel 15-20 keer per minuut mag clicken en belonen? 


Wat betekent "catchen" bij clickertraining?

Als je hond dus in de smiezen heeft 'hé, dat geluid betekent dat ik iets lekkers krijg!', ga je je hond leren dat hij de click helemaal zelf kan veroorzaken door zijn gedrag. Dit gaat in het begin door simpele gedragingen van je hond te 'vangen', oftewel te catchen. 

Vaak is het zo dat dit het makkelijkste gaat met een aandachtsoefening. Je hond kijkt naar jou, je clickt, pakt daarna snel een voertje uit je jaszak of uit een bakje of beloningstasje, en je geeft het aan je hond. Deze manier van trainen (clicken op datgene wat je wilt, zoals jou aankijken, uit zichzelf gaan zitten, graven, blaffen of welk 'kant-en-klaar gedrag' je ook wilt aanleren) heet dus catchen (vangen). 

clicker trainingsmethodes


Wat wordt er bedoeld met "Shaping" bij clickertraining?

Met shaping ga je allerlei kleine stapjes clicken en belonen die richting het uiteindelijke gedrag gaan. Als voorbeeld kunnen we even het 'liggen' nemen. Je kunt dan eerst clicken en belonen voor stilstaan. 

Als volgende stap het laten zakken van zijn kop. Dan kun je misschien klikken voor iets door de ellebogen zakken. Nog iets lager, click, belonen. Wow, nu zakt je hond door zijn voorpoten naar een spelboog! Clicken en belonen. En voordat je het weet, gaat ook zijn achterwerk naar de grond. En hop, dan ligt je hond! 


Wat betekent target training?

Target training betekent dat je hond een target (een doel) gaat aanraken met een lichaamsdeel. Een voorbeeld hiervan is de target stick. Een stokje met een bolletje op het einde, dat je hond met zijn neus gaat aanraken. 

Later kun je met de target je hond heel makkelijk sturen en oefeningen aanleren zoals volgen, vooruit sturen of het licht aan doen. Een andere veel gebruikte vorm van target training, is een poottarget. Dat betekent dat je hond met zijn poten een target (matje, krukje) aanraakt.

shaping methode


Een cue toevoegen voor je hond

Maar hoe weet je hond dan wanneer je wat van hem wilt zien? Hoe weet hij wanneer je een zit verwacht en wanneer een rondje draaien een click oplevert? 

Dat weet hij omdat als hij eenmaal het gedrag (zoals zit) heel secuur, 10 keer achter elkaar aanbiedt, jij hem gaat vertellen hoe deze oefening heet. Als je hond dus 10 keer op rij, direct na het belonen opnieuw gaat zitten, dan ga je het woord 'zit' er aan koppelen, net voordat je hond gaat zitten. 


Stimulus Control

Sommige mensen denken dat met clickertraining zomaar alles wordt beloond en je hond niet echt hoeft te luisteren. Dat kan gebeuren als je als trainer je niet bewust bent van stimulus control. 

Dit betekent dat je hond altijd gaat liggen als je 'af' zegt, nooit ander gedrag (zoals zitten of omrollen) laat zien als je 'af' zegt en nooit de 'af' gaat aanbieden als je bijvoorbeeld 'achteruit' vraagt. 

Een belangrijk onderdeel hiervan is dat als je eenmaal een cue hebt gekoppeld aan gedrag (dus je hebt je hond verteld dat zijn poot op je hand leggen 'high 5' heet), dit gedrag alleen iets oplevert als de cue is gegeven. 

is clicker beloning


Hoe lang blijf je je hond belonen?

Zolang het nodig is. Met andere woorden, zolang je het gedrag sterk en betrouwbaar wilt houden. Natuurlijk leg je de lat steeds hoger. Je beloont de beste uitvoeringen van de oefening en je gaat afwisselend belonen. 

Kan je een oude hond nog steeds trainen met een clicker?

Mijn oudste hond is bijna 10. Als ik haar nieuwe oefeningen aanleer, gebruik ik nog steeds de clicker in combinatie met iets lekkers. Of een bal. Als ik oude, bekende oefeningen vraag (zoals wandelen zonder trekken), beloon ik nog af en toe, maar daarbij gebruik ik de clicker niet meer. 


Wat als je hond een fout maakt?

Stel, je wilt je hond leren om een rondje te lopen om een stoeltje. Dat gaat best wel goed, hij doet het al 5 keer helemaal prima. En verrek, opeens springt hij met zijn pootjes er op. Dat wil je hem eigenlijk ook een keer aanleren, maar nu niet. Hoe reageer je daar dan op? 

Je hebt een aantal opties. Je kunt je hond een zogenaamde NRM (No Reward Marker) aanleren. Ik gebruik het woord 'oeps'. Je kunt ook gewoon wachten totdat je hond er van afstapt en om de stoel heen gaat. En je kunt ook je hond even bij je roepen en een emmer (bijvoorbeeld) op de stoel leggen om te voorkomen dat je hond er nog een keer op gaat staan. 


clickertraining hond straf


Hoe leer je een hond oefeningen aan met behulp van een clicker?

Hier nog puntsgewijs de stapjes van hoe je een oefening kunt aanleren met behulp van een clicker:

  • Je leert eerst zelf de clicker skills (timing, eerst clicken, dan pas de beloning toedienen)
  • Je kiest een beloning die je hond ook ervaart als beloning 
  • Je leert je hond dat click een beloning betekent
  • Je leert je hond dat zijn gedrag een click veroorzaakt 
  • Je maakt een trainingsplan, waar ga je voor clicken?
  • Hoe bied je de beloning aan (waar en op welke manier)?
  • Als je hond secuur het gedrag constant zelf aanbiedt, plak je daar een cue aan vast
  • Wanneer je de cue hebt toegevoegd, click/beloon je het gedrag alleen als je de cue hebt gegeven
  • Je verhoogt de criteria zodat je alleen nog de beste uitvoeringen van het gedrag clickt en beloont  



Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming



Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Reactie plaatsen