Prooivanggedrag bij honden: wat is het en wat kun je ermee?
Prooivanggedrag bij honden kan extreme vormen aannemen en jouw hond (en jezelf) flink in de problemen brengen. Hoe herken je prooivanggedrag? Is dat hetzelfde als najagen? Is prooivanggedrag hetzelfde als agressie? Is het normaal gedrag en kan een hond dit gedrag afleren?
Wat is prooivanggedrag?
Prooivanggedrag is een gedragsketting die gericht is op het vangen van een prooi. Het is van origine nuttig gedrag, want een hond (achtige) moet uiteraard ook eten. En om te eten, moet je een prooi vangen en doden. Delen van prooivanggedrag zijn:
- Hyperfocus op de prooi
- Prooi besluipen
- Prooi op hoge snelheid benaderen
- Prooi bijten
- Prooi doden en opeten
Prooiagressie was een tijdje een "hippe diagnose." Dat werd bij alle bijtincidenten naar kleine honden of kinderen erbij gehaald. Maar niet elke besluiping wordt gevolgd door snel benaderen en bijten. En honden bijten ook andere honden dood zonder dat er sprake is van prooivanggedrag. Genoeg reden dus om goed te kijken naar dit gedrag!
Prooivanggedrag herkennen
Heel herkenbaar bij prooivanggedrag is de stilte. Een jager die tegen een prooi gaat roepen "ik kom eraan, hallo, hier kom ik" zal geen succesvolle jager worden. Honden die echt in het prooivanggedrag zitten, zijn stil. Wat ook bij prooivanggedrag hoort, is de extreme focus op de prooi. Als een jager bezig is met het besluipen van zijn prooi, kan er van alles gebeuren in de omgeving, maar de jager zal zich niet laten afleiden.
Is prooiagressie wel een terechte benaming?
Eigenlijk niet, want prooivanggedrag is min of meer emotieloos. De motivatie kan uiteraard een hongergevoel zijn, maar honden kunnen ook prooivanggedrag vertonen puur omdat het ontzettend zelfbelonend is. Agressie kan wel in beeld komen wanneer prooivanggedrag omslaat in frustratie of opwinding, of wanneer de prooi terugvecht. Puur prooivanggedrag kun je vergelijken met het scoren van een hamburger bij je favoriete fastfoodketen. Je bent niet boos op je burger; het is gewoon je eten.
Stukjes en beetjes van prooivanggedrag
Stukjes van prooivanggedrag kun je ook terugzien in andere gedragssystemen. Spel is daar een goed voorbeeld van. Spel is ook een manier om prooivanggedrag te oefenen. Het besluipen en snel benaderen is soms te zien in spel. Hier moet je wel op letten, want waar twee honden die elkaar door en door kennen dit herkennen als spel, kan dat bij een vreemde hond echt in het verkeerde keelgat schieten. Hierdoor stijgt het risico op een gevecht. Als jouw hond dus gaat liggen wanneer hij andere honden ziet en opeens erop af rent, probeer dat te voorkomen.
Is prooivanggedrag normaal?
Ja, honden zijn jagers, dus het vangen van een prooi is voor hen normaal gedrag. Dat wil niet zeggen dat het altijd acceptabel is! Dat je hond achter konijnen aan wil, is dus normaal, maar dat wil niet zeggen dat je hem niet aangelijnd moet houden op plekken waar konijnen rondlopen.
En prooivanggedrag kan ook omslaan in abnormaal gedrag, wanneer een hond in het prooivanggedrag schiet wanneer hij andere honden of kinderen ziet. Ook schaduwjagen of achter lichten aan jagen is een abnormale vorm van najagen.
Wat triggert prooivanggedrag?
Voor alle gedrag heb je motivatie en een prikkel nodig. De motivatie kan honger zijn, en de prikkel een konijn. De motivatie kan ook puur het vangen van een prooi zijn, en de prikkel een bal of frisbee. Maar dat je hond achter een bal aan huppelt en deze pakt, wil niet zeggen dat het puur prooivanggedrag was. Het verschil zit in de intensiteit en de onderdelen van het gedrag. Gegil van een kind of onverwachte bewegingen, zoals een fietser die opeens achter struiken vandaan schiet, kan ook prooivanggedrag triggeren.
Prooivanggedrag afleren
Prooivanggedrag afleren is ongeveer net zo onmogelijk als ademhalen afleren. Uiteraard zijn wij mensen erg creatief wanneer het komt tot bedenken van allerlei strafmiddelen. De angst voor het middel moet dan de motivatie om een prooi te vangen overheersen. En soms lukt het, maar hoe humaan is dat? Als je hond continu op zijn hoede moet zijn voor een pijnprikkel?
Soms stopt een hond met najagen door gebruik van pijnprikkels, en is het probleem "opgelost." Vaak zijn dit honden waar het prooivanggedrag milder aanwezig was, en waar je het ook op andere manieren had kunnen ombuigen.
Voorkomen is beter dan genezen; gebruik een lange lijn en eventueel een muilkorf.
Prooivanggedrag ombuigen
Honden waarbij het prooivanggedrag erg nadrukkelijk aanwezig is, moeten wel "hun ei kwijt," dus een acceptabele uitlaatklep om prooivanggedrag te kunnen uiten. Dit kan in verschillende spel- en sportvormen! Van samen spelen waarbij je jouw hond leert om het speeltje te stalken, grijpen op hoge snelheid, overgaan op trekspel en ruilen met eten. In sporten zoals pakwerk, coursing, agility en speuren kunnen honden juist gebruikmaken van hun aanleg voor prooi vangen.
Samenvatting
Kortom; leer het gedrag van jouw hond herkennen. Voorkom ongewenst inzetten van prooivanggedrag. Zorg ervoor dat jouw hond een uitlaatklep heeft voor prooivanggedrag. Wanneer het prooivanggedrag bij jouw hond extreme vormen aanneemt, zoek dan hulp bij een vakkundige gedragstherapeut!
Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt
De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.
Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!
Hulp nodig?
Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?
Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.
Deze blog delen?
We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.
Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming
