Waarom valt je hond valt uit aan de lijn en hoe los je het op?

Uitvalgedrag aan de lijn, dat is een veelvoorkomend probleem. Je hond blaft en gromt terwijl hij aangelijnd is, trekt soms, en staat soms echt op zijn achterpoten. Je verliest op zulke momenten de controle over je hond. Je probeert misschien de lijn extra stevig vast te houden en je hond te corrigeren. Maar.. Dat lijkt eerder het tegenovergestelde effect te hebben. Wat is nu de rol van de lijn?

Hond is agressief aan de lijn

Er zijn honden die, wanneer ze loslopen, geen probleemgedrag vertonen. Ze negeren andere honden of spelen met ze. Dezelfde honden worden helemaal wild wanneer ze aan de lijn langs andere honden moeten lopen. Dat is voor ons hondenbezitters vaak onbegrijpelijk. We voelen ons beschaamd, radeloos, boos, gefrustreerd... Eigenlijk voelen we ons net zoals onze hond op dat moment. Want je hond valt niet uit om jou te pesten, omdat hij dominant is of omdat jij hem niet goed hebt getraind.

Waardoor ontstaat het gedrag?

Gedrag ontstaat door een prikkel (iets zien, horen, ruiken of voelen) en wanneer er ook een motivatie is om iets met de prikkel te doen. Een heel simpel voorbeeld is dat je een bord langs de weg ziet met het logo van een fastfoodrestaurant. Dat is een prikkel. Heb je honger? Dan zet je waarschijnlijk je richtingaanwijzer aan. Het activeren van je richtingaanwijzer is gedrag dat voortkomt uit deze prikkel (het bord) en de motivatie (honger). Als je geen honger hebt, rijd je waarschijnlijk gewoon door. 

De motivatie van je hond bepaalt zijn gedrag

De motivatie van je hond op het moment dat hij een prikkel ziet, bepaalt welk gedrag hij vertoont. Ziet hij een andere hond en is er geen motivatie aanwezig, zoals; het beschermen van eigen terrein, zelfbehoud of frustratie? Dan zal je hond ook niet uitvallen. Als je de motivatie dus kunt wegnemen, zal je hond ook niet meer uitvallen. Klinkt makkelijk, toch? Dat is het niet. Soms is het moeilijk om te achterhalen waarom je hond dan uitvalt.

Waarom is mijn hond agressief aan de lijn?

Honden kunnen agressief reageren aan de lijn als ze iets of iemand tegenkomen die ze weg willen jagen of waar ze juist naartoe willen.  Uitvallen heeft voor je hond dus een doel (zichzelf veilig houden door iets of iemand op afstand te houden) of is een gevolg van het niet kunnen bereiken van dat doel. Het oplossen van het probleem begint dus met het begrijpen van het "waarom." Aan de lijn kan je hond bijvoorbeeld niet zelf weglopen uit de situatie of ervoor kiezen om helemaal niet in die situatie te komen. Jij hebt immers de lijn vast waar je hond aan zit. Jij bepaalt dus waar jullie naartoe gaan.

Vechten, vluchten of bevriezen? (Fight-Flight-Freeze reactie)

In een situatie waarin een hond zich bedreigd voelt, heeft hij drie keuzes: vluchten, bevriezen of vechten. Aan de lijn is vluchten geen optie. Misschien heeft de hond dat als pup geprobeerd, maar ontdekte hij al snel dat de lijn ervoor zorgt dat hij niet kan ontsnappen. 

Hetzelfde geldt voor bevriezen. We zien vaak (helaas te vaak) puppy's die benaderd worden door andere honden of mensen die ze willen aaien, waardoor de pup bevriest. Dat helpt echter niet, omdat veel eigenaren dit gedrag niet herkennen. Ze laten de pup dus benaderen. De pup leert zo dat bevriezen ook niet helpt. Wat blijft er dan over? Vechten! En dan komt het moment dat de hond dat voor het eerst gaat proberen. En dat werkt!

Hoe corrigeer je een uitvallende hond?

Je corrigeert een uitvallende hond liever niet op een actieve manier, zoals door stemverheffing of rukken aan de lijn. Het beste is dus rustig te blijven en je hond zo snel mogelijk uit de situatie te halen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want het gedrag van je hond beïnvloedt ook jouw emoties. Je kunt je schamen, wanhopig voelen, onzeker zijn en zelfs boosheid ervaren. Boos worden is begrijpelijk, maar is het ook nuttig?

Wat is het doel van een correctie?

Een correctie heeft als doel om bepaald gedrag te stoppen. Er zijn twee soorten correcties:

1. Positieve correctie betekent dat je iets onprettigs toevoegt (rukken aan de lijn, stemverheffing, tik op de neus, "knie geven") op het moment dat je hond ongewenst gedrag vertoont.

2. Negatieve correctie betekent dat je iets prettigs weghaalt op het moment dat je hond ongewenst gedrag vertoont (stoppen met aaien, een kluif afpakken, stoppen met loslopen en spelen door de hond aan te lijnen en mee te nemen, een speeltje afpakken, stoppen met aandacht geven).

Effect van lijncorrecties

Als we kijken naar uitvallen aan de lijn, gebruiken veel mensen lijncorrecties. Als dat zou helpen, zou je hond na 2 of 3 correcties niet meer uitvallen. Niet op de volgende wandeling, niet na een week en ook niet na een maand. Meestal gebeurt dit echter niet. Soms stopt de hond op dat moment met uitvallen, maar dat wil niet zeggen dat het probleem is opgelost. Het probleem is eerder erger geworden.

Hoe kan een hondenlijn het gedrag van je hond beïnvloeden?

Laten we even teruggaan naar de correcties. Je geeft een ruk aan de lijn of houdt deze strak. Je hond ervaart dit waarschijnlijk als onprettig, irritant, pijnlijk of eng. En dat koppelt je hond aan de prikkel, aan jou, aan de situatie. Het zien van de prikkel wordt dus een voorspeller van pijn, angst, ongemak, boze baas... Wanneer je hond dan aangelijnd loopt en hij al meerdere keren in deze situatie is beland, gaat hij misschien wel verwachten dat het weer gebeurt. Hij gaat dus de omgeving scannen en veel eerder of heftiger uitvallen.

Wat is barrier frustration?

Barrier frustration, oftewel frustratie bij een barrière, ontstaat wanneer een hond ergens naartoe wil maar dat niet kan vanwege een barrière zoals een hek, deur, raam of... Een lijn. Je hond wil bijvoorbeeld naar een andere hond toe, dat lukt niet, de hond raakt gefrustreerd en begint te blaffen, wat misschien weer een reactie uitlokt bij de andere hond. Jij trekt de lijn strakker en je hond ervaart nog meer frustratie. Naast uitvallen aan de lijn zijn problemen zoals uitvallen in de tuin achter een hek, uitvallen in de auto en uitvallen in de bench wanneer bezoek binnenkomt voorbeelden van barrier frustration.

Wat is het effect van lijnspanning?

Lijnspanning kan het uitvallen van je hond nog erger maken. Dit kan te maken hebben met barrier frustration, maar ook met het gevoel van steun van de eigenaar. Een hond kan zich zelfs angstig voelen of in paniek raken als hij zich helemaal strak vastgehouden voelt. Lijnspanning kan er ook voor zorgen dat je hond in een positie wordt getrokken die door de andere hond als dreigend wordt gezien. Als jouw hond bijvoorbeeld een halsband draagt en je trekt hem strak en enigszins omhoog, lijkt je hond een hoge houding of aanvalshouding aan te nemen, met zijn kop omhoog en borst vooruit.

Wat is de juiste lijnvoering?

De juiste lijnvoering is ontspannen, zonder spanning en getrek. Met de juiste lijnvoering kun je met je hond communiceren, zorgen voor veiligheid en blijvende invloed uitoefenen op het uitvalgedrag. Door een goed passend tuig en/of een brede, zachte halsband en een lijn van 5 meter, wandelt je hond veel comfortabeler en vrijer dan met een lijn van anderhalve meter die strak om zijn keel zit bij de geringste beweging opzij of naar voren. Uiteraard moet je altijd op de veiligheid letten. Gebruik twee handen aan de lijn, zorg voor licht contact en beloon je hond vaak genoeg voor gewenst gedrag.

Hoe voorkom ik dat mijn hond uitvalt aan de lijn?

Je kunt uitvallen aan de lijn voorkomen als je weet waarom en wanneer je hond dit gedrag vertoont.

Dit zijn 10 tips om uitvallen aan de lijn te voorkomen:
1. Leer de eerste signalen van spanning bij je hond te herkennen.
2. Neem op tijd afstand wanneer je een prikkel ziet die dichterbij kan komen.
3. Voorkom correcties door juist materiaal te gebruiken.
4. Beloon je hond wanneer hij prikkels ziet.
5. Benoem prikkels die voor jouw hond lastig zijn.
6. Kies je wandelroutes op basis van ruimte en rust.
7. Bescherm je hond en neem zelf actie om prikkels niet dichtbij hem te laten komen.
8. Werk aan je eigen gemoedsrust.
9. Besteed aandacht aan basistraining (aandacht, handtarget, spelen met jou).
10. Vraag je hond om leuke activiteiten uit te voeren (zoals "snuffel", "zoek", "draai", "pootjes geven", "spelen" of wat jouw hond dan ook echt leuk vindt om met jou te doen.

Wandelen met een uitvallende hond

Wandelen met een uitvallende hond kan een uitdaging zijn. Als je tijdens een wandeling van een half uur 5 keer met dit gedrag wordt geconfronteerd, is het echt niet meer fijn om met je hond te gaan wandelen. Hierdoor kan het zijn dat je steeds minder gaat wandelen, wat het voor je hond moeilijker maakt. Probeer het voor jezelf en je hond makkelijker te maken door routes te kiezen met zoveel mogelijk ruimte als je een andere hond moet passeren, kies de minder populaire tijdstippen uit zodat het minder druk is met uitlaten, doe veel leuke oefeningen onderweg en geef je hond tijdens de wandeling te eten in plaats van thuis wanneer je terugkomt van het uitlaten.

Wat moet je doen als je hond uitvalt?

Als je hond uitvalt is de beste oplossing om zelf rustig te blijven en zo snel mogelijk afstand te creëren tussen jouw hond en de prikkel die ervoor zorgt dat hij uitvalt. Het moeilijke hier is dat je rustig moet blijven, maar ook snel moet handelen. Wanneer het uitvalgedrag stopt en je veilige afstand hebt tot de prikkel, probeer dan je hond direct te laten ontspannen door bijvoorbeeld eten of spelen. Neem echt even de tijd (mits het op die plek veilig kan) om te bedenken wat er gebeurde, en ga weer verder wanneer zowel jij als je hond er klaar voor zijn.

Volg een cursus reactief gedrag 

Een uitvallende hond corrigeren kan moeilijk zijn. Valt jouw hond uit naar andere honden, mensen, kinderen of dieren? Volg dan een (online) reactief gedrag cursus. Je leert daarin precies waarom je hond bepaald gedrag vertoont en hoe je daar het beste mee omgaat. Doordat jij het gedrag van je hond goed begrijpt en met oefeningen concreet aan de slag gaat kan je het ongewenste gedrag van je hond snel oplossen.

Hoe zorg je voor veiligheid met een uitvallende hond?

Heb je een uitvallende hond, kies dan veilige routes met brede wegen, ga niet door steegjes waar je geen kant op kunt als je andere honden tegenkomt. Leer je hond eventueel een muilkorf te dragen en investeer in goede, veilige lijnen en tuigen of halsbanden. 

Vaak kiezen we als eigenaar voor middelen die de hond door pijn en dwang onder controle zouden moeten houden, omdat we daarbij een gevoel van veiligheid willen ervaren. Met deze middelen onderdruk je tijdelijk het uiten van agressie. Helaas is dit een vorm van schijnveiligheid, omdat er niets verandert in de motivatie. Je hond vindt andere honden niet leuker of veiliger door pijn en dwang. 

Online hondentraining kan veel probleemgedrag voorkomen

Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!

Hulp nodig?

Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.

Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming