Je hond trekt aan de lijn, springt tegen je op, luistert niet, blaft tegen je en durft zelfs tegen jou te grommen. Om maar te zwijgen over hoe hij tegen andere honden doet! Uitvallen, blaffen, grommen... als hij al speelt met andere honden, eindigt het meestal met geruzie.
Ja, je hond is echt heel dominant! Of is er toch iets anders aan de hand...
Wat is dominantie?
Om te beginnen moeten we eerst kijken naar wat dominantie nou eigenlijk is. Dominantie is een relatiebegrip, geen eigenschap. Dus een individu is dominant over een ander op dat moment in die situatie.
Als ik les sta te geven aan een groep trainers, ben ik op dat moment dominant over die groep mensen. Maar stel dat ik een fitness-instructeur zou hebben... als ik dan weer bij haar in een les zou zitten, zou zij dominant zijn op dat moment.
Het dominante individu bepaalt!
Ik bepaal dus in een lesgroep wat de trainers op dat moment doen, tot op een bepaalde hoogte. Zou ik daar bijvoorbeeld iedereen commanderen om hun hond op het veld te laten en naar huis te gaan, dan zullen de meesten (dat hoop ik tenminste!) dat weigeren.
Niet omdat ze dominant, koppig of ongehoorzaam zijn, maar omdat ik iets vraag dat niet goed is. Hetzelfde zou gelden als mijn fitness-instructeur mij zou vragen om een salto te maken. Ik zou weigeren omdat ik dat niet kan... en het uit angst voor pijn ook niet zou proberen.
Hoe dwing je dan respect af?
Respect dwing je niet af, dat verdien je. Angst kun je wel afdwingen.
Stel dat ik ga dreigen met een wapen wanneer ik de mensen vraag om hun honden achter te laten en naar huis te gaan. Dan krijg ik denk ik het grootste deel van de baasjes het veld af.
Maar zouden de cursisten mij dan respecteren als iemand die goed leiding kan geven en veel kennis heeft? Nee. Ze zouden mij waarschijnlijk een eng, asociaal en gevaarlijk mens vinden.
Hoe ziet dominant gedrag er uit?
Dominantie zegt dus altijd iets over een relatie. Een dier dat dominant gedrag laat zien, neemt vaak een hoger dan neutrale houding aan. Meestal gaat dit gepaard met een zelfverzekerde en rustige uitstraling, maar dominant gedrag kan zeker ook agressie bevatten.
Vaak zie je ook dat het dier dat in die relatie op dat moment de dominante is, het andere dier min of meer negeert. En soms zie je ook verzorgingsgedrag.
Kan een hond dominant zijn?
Nee, een hond is niet dominant, dat is geen eigenschap zoals je kunt zeggen 'mijn hond is zwart' of 'mijn hond is rustig'. Een hond kan in een bepaalde relatie de dominante partij zijn, en in de andere weer de onderdanige.
Het probleem is dat mensen onzekerheid of ongehoorzaamheid vaak aanzien voor dominantie en vervolgens respect of onderdanigheid gaan afdwingen bij desbetreffende hond.
En dat afdwingen zorgt dan vaak voor nog grotere problemen....
Dominant of zelfverzekerd?
Natuurlijk zijn er verschillen in karakters bij honden. De een is van nature meer zelfverzekerd, de ander wat onzekerder. De ene hond is rustiger, eerst denken dan doen. Een andere hond doet eerst en denkt dan pas. En honden, net als mensen, kunnen ook veranderen.
Een onzekere, jonge hond kan met de juiste begeleiding opgroeien tot een zelfverzekerde hond. Een hond die als puppy vrij, sociaal en zelfverzekerd is, kan door een harde aanpak en gebruik van geweld juist veranderen in een nerveuze en onzekere hond.
Dit zegt niets over andere relaties. Een hond die extreem onderdanig is naar zijn baas, kan wel dominant zijn in de relatie met de buurhond op een uitlaatveld.
Is dominantie hetzelfde als leiding geven?
Nee, want het gaat niet in elke situatie om leiding geven. Stel je voor dat er een loopse teef is, en er komen 2 reuen op af. Beide honden zijn even groot en sterk en beide honden willen zich uiteraard voortplanten. Niet leiding geven, want er is niets waar je leiding aan zou moeten geven... maar voortplanten.
Of stel, je hebt 5 honden en er ligt voer voor maar 2 honden. Dan kan de dominantie binnen hun relaties de doorslag geven voor wie wel en niet kan eten.
Hoe word ik de baas over mijn hond?
Jij, als baas, moet jezelf wel zien als de leidinggevende. Jouw taken zijn veiligheid waarborgen (je moet je hond veilig houden, maar ook je omgeving ten opzichte van je hond), zorgen voor huisvesting en voedsel en verzorging en je moet je hond ook taken geven die hij kan uitvoeren.
Als je hond dan niet doet wat jij wilt... denk dan aan de ongehoorzame mensen op dat trainingsveld, of aan mij bij de fitness. Doet je hond het niet omdat hij jou wil domineren, of is het een onredelijk verzoek... kan je hond datgene wat jij wilt wel uitvoeren in deze situatie? Heb je dat genoeg geoefend in een soortgelijke omgeving en situatie?
Is dominantie een vorm van agressie?
Nee, dominantie is geen synoniem voor agressie. Uiteraard kan het in die situatie dominante individu (net als ook de onderdanige) agressie inzetten, maar agressie is geen kenmerk van dominantie binnen een relatie.
Een goede leider of iemand die heel zelfverzekerd is binnen een situatie hoeft zich juist minder vaak agressief te gedragen.
Daarom is het (helaas nog) veelgehoorde advies om 'je hond te laten zien dat jij de baas bent' door hem aan te vallen, je stem te verheffen, een tik te geven en allerlei handelingen zoals op de rug leggen, eigenlijk heel tegenstrijdig. Want je toont er geen dominantie mee, maar agressie.
Is dominantie slecht?
Nee, dominantie en onderdanigheid zijn normaal. Net zoals het normaal is dat de ene persoon sneller, of sterker, of slimmer, of creatiever is binnen een relatie, en dit ook per situatie kan veranderen.
Als wij autopech zouden hebben, zou ik mij meteen als onderdanige opstellen vanwege mijn ernstig gebrekkige kennis van techniek. En daar is nu het belangrijkste punt: de onderdanige in die situatie erkent de dominantie van de ander. De dominante partij dwingt het dus niet af.
Je kunt dus nog zo hard je best doen om tegen je hond te schreeuwen 'ik ben de baas', maar als je hond jou niet zo ziet, kun je dat niet afdwingen. Angst kun je wel afdwingen, maar dat is niet hetzelfde als respect voor jou hebben als de slimmere binnen jullie relatie...
Hoe ziet onzekerheid er uit?
Onzekerheid is dan weer niet hetzelfde als onderdanigheid. Voor onderdanigheid heb je weer een relatie nodig, net als voor dominantie. Voor onzekerheid niet, je kunt je gewoon onzeker voelen.
Onzekere honden zijn vaak heel druk of nerveus, blaffen of piepen veel, vallen uit aan de lijn, springen tegen je op, luisteren wat minder goed...
Hee, wacht eens even! Is dit nou niet waar het mee begon in deze blog? Ja! Wat wij dus vaak bestempelen als 'dominant' is meestal juist het tegenovergestelde.
Hoe kan ik het gedrag van mijn hond veranderen?
Wat nou als je het gevoel hebt dat je relatie met je hond een beetje verkeerd om is? Misschien heb jij het gevoel dat je totaal geen controle hebt over hem? Misschien ben je soms ook een beetje bang voor je eigen hond...
Ga dan niet proberen om 'de baas zijn' af te dwingen, maar denk even na. Is je hond onzeker, of juist heel zelfverzekerd? En hoe zit het met jezelf?
Jullie relatie verbeteren en het gedrag van je hond veranderen is niet iets dat je 'even snel' kunt fixen. En jij bent degene die daar iets aan moet gaan doen. En ja, dat gaat niet vanzelf. Je moet in aktie komen, en met je hond gaan trainen. Zodat je hond respect en waardering, in plaats van angst voor jou krijgt!
Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt
De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.
Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!
Hulp nodig?
Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?
Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.
Deze blog delen?
We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.
Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming
