Karakter en erfelijkheid
30 december 2022 
7 min. leestijd

Karakter en erfelijkheid

Het is maar net hoe je ze opvoedt, of... een hond is nu eenmaal zoals hij is. Of ligt de waarheid misschien ergens in het midden?

Wat is nou eigenlijk maakbaar, en wat niet?


Een puppy is een blanco blaadje

Helaas, als je pup een A4-tje was, dan was hij geen wit velletje dat net uit de verpakking komt. Het papiertje zou al een bepaalde dikte en kleur hebben, en de genetica zou er al het een en ander op hebben geschreven.

Zo zou er bij een gemiddelde beagle 'zelfstandige speurneus' op het blad staan en 'meutehond, sociaal met andere honden in de meute'.

Bij een gemiddelde boxer zou er waarschijnlijk 'waar is het feestje?' staan. En bij de Afghaan puppy: 'personeel gezocht voor kussens opschudden en borstelen'.

Elke hond is anders, al vanaf de geboorte.

met een pup kan je hem vormen naar je hand


Hoe vormt karakter zich?

Vanaf de geboorte ondergaat een pup een heleboel verschillende gebeurtenissen. Hij wordt opgetild, hij ruikt, ziet en hoort prikkels.

Zo leert hij dat een mensenstem betekent dat hij wordt geaaid, maar ook dat er soms na het optillen onprettige dingen gebeuren, zoals een vieze wormenkuur-pasta in je bekje krijgen, of een prik in je nek.

Maar als daarnaast het aanraken en optillen 300 keer betekent dat hij geknuffeld wordt of wat lekkers krijgt, dan zijn die onprettige ervaringen zwaar in de minderheid, en zal de pup alsnog mensen prima vinden, ook als ze hem optillen.


Eén gebeurtenis, twee karakters

Stel, je hebt twee puppy's. Ze trekken allebei aan een gordijn (ja, dat doen pups...) en het gordijn valt, met roede en al, boven op de puppy's. Nee, geen schade, alleen schrik!

Hoe komt het dan dat één van de puppies NOOIT meer aan gordijnen trekt, en de andere pup 5 minuten later weer aan het andere gordijn zit?

Ze hebben hetzelfde DNA omdat ze zussen zijn, en ze hebben dezelfde ervaring opgedaan. Hoe kunnen ze dan zo verschillend zijn?

verschillen tussen puppies uit een nest


Honden zijn individuen

Daar komt dus het individuele karakter om de hoek kijken!

De pup die het nooit meer doet, heeft heel snel geleerd dat in de gordijnen bijten als gevolg heeft dat hij een klap op de kop krijgt van een vallende roede.

Heeft de andere pup dat dan niet geleerd? Misschien niet, maar het kan ook zijn dat ze de klap van de gordijnenroede heeft gekoppeld aan dat specifieke gordijn. Of aan haar zusje.

Het kan ook zijn dat deze pup de klap heeft geïncasseerd, en tot de conclusie is gekomen dat het wel mee viel.

Als vervolgens het bijten in gordijnen voor deze pup echt zo'n geweldige ervaring is, kan het zijn dat ze de vallende roede niet vindt opwegen tegen het plezier van het in de gordijnen bijten.


Geen enkele hond wordt agressief geboren

Dit is een kreet die altijd voorbij komt als er een bijtincident in het nieuws is. Iedereen gaat dan raden welke verschrikkingen deze hond wel niet meegemaakt moet hebben om iemand te bijten.

Dat agressieve honden niet worden geboren is waar, want geen enkele hond is alleen maar agressief.

Maar elke hond is wel in staat om agressiegedrag te laten zien.

Echt, élke hond. Ook jouw schatje dat nu naast je voeten ligt te snurken.

waarom laat hond agressie zien


Maar waarom zou een hond agressie laten zien?

Dat kan 1000 en 1 redenen hebben. Als we dan niet de baas de schuld kunnen of mogen geven, dan zou de volgende optie een 'hersentumor' kunnen zijn.

Dat komt erg weinig voor, dus nee, het is ook niet helemaal realistisch om te denken dat al die bijtgrage honden daar last van hebben.

Natuurlijk kan er een medische oorzaak zijn: neurotransmitters waarvan er teveel of te weinig worden aangemaakt en verwerkt. Dat kan.

Pijn is trouwens wel een veel voorkomende reden voor agressie.


Waarom zou je een pup zoiets leren?

Dit las ik laatst bij een video waarbij een nest terriërs een man in zijn broek greep en niet los liet. De man vatte het trouwens erg sportief op.

Terriërs hebben dus genetisch meer aanleg om te bijten (wat een agressiegedraging is) dan bijvoorbeeld een cavalier king charles spaniël.

Bepaald gedrag zit vanaf pup al in de hond. Wij kunnen een hond niet leren te pointen op vogels, of een terrein te bewaken, of ratten te vangen en dood te schudden. Het zit in de hond, of niet.

Iedereen die zegt 'elke hond kan alles leren, en erfelijkheid maakt niets uit'...

Ik heb een uitdaging voor jullie:

Ga de Nimrod-jachtproef doen met een chow chow. Of een dassenjacht met een labradoodle. Schapendrijven met een mopshond mag ook!

aanleg voor jagen dna


Hij heeft een rugzak

Ja, dat is natuurlijk een goede reden om bepaald gedrag, bijten of vluchten, slopen of blaffen, te laten zien. Maar ook hier geldt dat het aangeboren karakter wel bepaalt hoe de hond vervolgens omgaat met de situatie.

Wij hadden ooit twee jonge herplaatsers tegelijkertijd. Hetzelfde rastype.

De een was zwaar verwaarloosd en mishandeld... en extreem lief voor alle mensen en dieren.

De ander was mentaal verwaarloosd en niet opgevoed, maar van mishandeling was geen sprake... en deze liet wél agressiegedrag zien naar alles en iedereen.

Het karakter bepaalt dus hoe een hond zijn rugzak draagt en weer leegt.


Dit ras is heel eigenwijs

Dit zinnetje wordt vaak gebruikt als een vrijbrief om de hond niet te gaan trainen of opvoeden.

Het heeft toch geen zin, want dit ras staat erom bekend dat ze heel erg eigenwijs zijn, en omdat karakter aangeboren is, kunnen we er niets aan doen... toch?

Nou, nee. Want met trainen en opvoeden kunnen we het karakter niet veranderen, maar we kunnen wel het gedrag beïnvloeden.

Zo kun je een hond die een enthousiast, vriendelijk karakter heeft toch leren dat bezoek begroeten ook kan met 4 poten aan de grond, in plaats van iedereen omver te springen.

karakter van de hond veranderen


Maar de vader was echt een kampioen

Sommige fokkers denken echt dat een onzekere, angstige moederhond niet zo erg is, als je er maar de beste van de beste dekreu op zet.

Dan worden de pups echt wel prima hondjes! Nou, zo werkt het dus niet.

Deze onzin ben ik vaak tegengekomen.

Met een teef die niet stabiel en sociaal is, moet je gewoon niet fokken. Punt.

Een teef en reu geven natuurlijk beiden hun genen mee om de puppy te vormen, maar de moeder heeft nog veel meer invloed...

Tijdens de dracht en tijdens de eerste 8 weken. Dus nee, met een geweldige reu kom je er niet.


Het is maar net wat een hond gewend is

Als dat zo was, dan waren er natuurlijk geen problemen met alleen zijn, met vuurwerk, met bezoek, met autorijden en ga zo maar door.

Een gezelschapshond went niet aan isolatie, al zou hij vanaf pup zo weinig mogelijk aandacht hebben gekregen. Een naakthond went niet aan een koude buitenren. Een meutehond zal nooit helemaal wennen aan het alleen zijn.

Het is wel typisch mensengedrag om te denken dat we alles kunnen veranderen en dat alles is 'maakbaar' zoals wij het graag willen.

met liefde kan je een hond veranderen


Met liefde kun je een hond veranderen

Liefde en aandacht zijn 100% noodzakelijk voor een hond. Helaas kan liefde een genetisch probleem niet veranderen.

Met liefde wordt een hond die van aanleg een jager is, niet beste vrienden met alle lieve schattige konijntjes in het bos. Liefde maakt van een werkhond geen luie bankhanger.

Liefde voor een hond is juist de liefde voor zijn eigen karakter en identiteit. Accepteer je hond zoals hij is, en ga daarnaast kijken welk gedrag je zou willen en kunnen veranderen!


Meer weten over dit onderwerp of heb je wat hulp nodig?

Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?


Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming

Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Reactie plaatsen