Hondentaal; Kwispelen
14 juli 2023 
8 min. leestijd

Hondentaal; Kwispelen

Kwispelen is onderdeel van de hondentaal

Er wordt vaak gezegd: "Honden kunnen niet praten", maar dat is eigenlijk niet helemaal waar. Want honden communiceren wel, maar dan met hun lichaamstaal. Met bijvoorbeeld hun staart door te kwispelen, maar ook met de stand van hun oren en lichaamshouding. Ze hebben dus eigenlijk hun eigen "hondentaal".


Waarom kwispelen honden?

Kwispelen is een manier van je hond om te communiceren. De staart is een middel van de hond om zijn boodschap aan jou (het baasje), en/of andere honden over te brengen. Een hond kwispelt niet alleen om te zeggen dat hij blij is, maar bijvoorbeeld ook wanneer hij angstig is. Dit doet door op een bepaalde manier met zijn staart te kwispelen, in combinatie met de rest van zijn lichaamstaal.

Wat betekent kwispelen?

Het woord kwispelen betekent: een beweging van de staart. Het is een onderdeel van de lichaamstaal van je hond, waarbij elk soort kwispel (beweging) zijn eigen betekenis heeft. Aan het soort beweging van de staart en de snelheid van deze beweging, kan je namelijk emoties van een hond aflezen, maar de exacte betekenis wordt mede bepaald door de rest van de lichaamshouding en het gedrag van de hond.

Deze rottweiler kwispelt met een staart die iets hoger als neutraal is, de beagle daarentegen heeft zijn staart iets lager dan neutraal. Wat zouden ze met elkaar communiceren? 

Kunnen alle honden kwispelen?

Sommige honden hebben nog een gecoupeerde staart of natuurstomp in plaats van een lange staart. Bij deze honden valt een groot gedeelte van het communiceren met behulp van de staart dus weg. Daarom is het extra belangrijk om te letten op de rest van de houding en het gezicht. Het is wel zo dat vaak die honden extra communiceren door de beweging van hun achterwerk, je ziet het stompje nog steeds op en neer gaan. Dus je kan de 'vervanging' en een gedeelte van het kwispelen nog steeds goed aflezen.

Hoe werkt kwispelen bij honden?

Een kwispel kan van links naar rechts gaan en van hoog naar laag.  De staart van een hond kan in een cirkel ronddraaien, maar een kwispel kan ook alleen naar links of alleen naar rechts draaien. De snelheid van een kwispel kan ook enorm variëren van lome, langzame beweging tot een supersnelle strakke kwispel. Er zijn dus veel verschillende manieren om te kwispelen, waarbij elke vorm zijn eigen betekenis heeft.

Een brede kwispel met een neutrale hoogte van de staart; dit betekent vriendelijkheid MITS de rest van het lichaamstaal ook neutraal of vriendelijk is! 

Waarom is het belangrijk het kwispelen van je hond te begrijpen?

Omdat je hond niet alleen zijn staart gebruikt om te communiceren dat hij blij is, maar ook dat hij bijvoorbeeld angstig is of het ergens niet mee eens is. Jij wilt als baasje natuurlijk je hond goed kunnen lezen. Want zo kun je een goede inschatting maken of je hond blij is of liever even met rust gelaten wordt.

Handig voor jezelf natuurlijk, maar ook fijn voor je omgeving. Bijvoorbeeld wanneer andere honden, de visite of kinderen je hond zien. Je wilt voorkomen dat een lief bedoelde aai over de bol van je hond leidt tot een hap in iemand zijn hand. Of dat een puppy die toenadering zoekt omdat hij geïnteresseerd is in je hond een meter door de lucht geslingerd wordt.

Om dat soort scenario's te voorkomen is het belangrijk dat je als baasje de kwispel en andere lichaamstaal van je hond goed begrijpt, maar dat is voor ons mensen niet altijd even makkelijk.

Soms denken we te weten wat een hond bedoelt... Maar ligt het toch net even anders!

Laten we beginnen met de hardnekkige aanname dat een hond altijd blij is als hij kwispelt.

Zouden deze honden ook kwispelen tijdens hun gevecht? 

Is een hond blij als hij kwispelt?

Dat kan wel, maar dat hoeft zeker niet zo te zijn. Het ligt eraan hoe je hond kwispelt en hoe de rest van zijn lichaamshouding eruit ziet. Een misvatting is dat honden altijd blij, vrolijk of vriendelijk zijn als ze kwispelen. 

Hoe weet je of een hond blij is als hij kwispelt? (de brede kwispel)

Als een hond een hele brede ontspannen kwispelende beweging maakt, waarbij vaak het lichaam ook mee heen en weer beweegt (geen strakke houding). dan kan je aan deze lichaamstaal aflezen dat een hond blij, vriendelijk of ontspannen is, maar.. Let ook op de rest van zijn 'hondentaal'.

Vergeet de rest van zijn lichaamstaal en houding niet. 

Kijk naar het hoofd van de hond. Hoe staan zijn oren? Hoe kijkt hij naar je? En... Komt de hond naar je toe of deinst hij juist terug als je hem wil aaien? Je kan nooit alleen beoordelen of je hond blij of ontspannen is aan enkel de beweging van zijn staart.

Verschillende staarten en verschillende kwispels, van propeller tot strak, snel en kort



Verschillende soorten kwispels en hun betekenis

  1.  Brede zwabberkwispel
    Teken van ontspanning en vriendelijkheid.
  2.  Propellerkwispel
    Opwinding, onzekerheid of innerlijke conflict
  3.  Eenzijdige kwispel
    Kwispelen naar rechts zou een teken zijn van positieve emoties, terwijl kwispelen naar links zou betekenen dat je hond negatieve emoties ervaart.
  4.  Korte stijve kwispel
    Spanning, opwinding, agressie
  5.  Hoge kwispel
    Opwinding, spanning, dreigen, boosheid, intimidatie
  6.  Lage kwispel
    Onderdanigheid, onzekerheid, angst
  7.  Snelle kwispel
    Opwinding, spanning, frustratie
  8.  Langzame kwispel
    Onzekerheid, onbegrip


Wat betekent het als een hond kwispelt met zijn staart tussen zijn benen?

Als een hond kwispelt met zijn staart tussen zijn benen is hij angstig, bang, onderdanig of onzeker. Kortom: Op dat moment is hij dus niet blij en kan het ook zijn dat het geen goed moment is om hem even te gaan aaien. Anders kan het leiden tot grommen en happen.


Wat betekent een hoge snelle kwispel bij honden?

Een hoge snelle kwispel betekent over het algemeen dat een hond op dat moment opgewonden en misschien ook 'niet vriendelijk is'. Behalve bij bijvoorbeeld Keeshonden en Akita's, die altijd hun staart op die manier omhoog hebben. Dat is dus hun neutrale staarthouding. Dat maakt het wel lastiger om een kwispel goed te interpreteren, ook tussen de honden zelf.

Andere honden die een Akita of Keeshond zien met rechtopstaande oren en een rechte staart, deinzen vaak een beetje terug, Dat komt omdat de houding overkomt als dreigend, terwijl de hond dat niet zo bedoeld. Het is immers hun normale houding omdat ze zo gebouwd zijn.

"Maar de hond kwispelt toch?"

Toch denken veel mensen wanneer een hond kwispelt: 'Ik kan hem toch aaien, hij kwispelt toch?" Het niet goed begrijpen van een hond en zijn kwispelende staart en lichaamstaal is dus gevaarlijk. Daarom is het belangrijk voor jou en je omgeving om het kwispelen van jouw hond en andere honden goed te begrijpen. Je hond kan naast meerdere middelen inzetten voor zijn communicatie, zoals zijn oren en lippen, ook meerdere boodschappen tegelijk communiceren.

Welke 2 verschillende kwispels zou je hier kunnen zien? 


Waar let je (nog meer) op wanneer je hond kwispelt?

• De stand van zijn staart (en snelheid van het bewegen)
• Kwispelt zijn lichaam mee of blijft het strak en gespannen?
• De stand van zijn oren
• Hoe hij naar je kijkt (of juist wegkijkt)
• Hapt hij of tilt hij zijn lip op? (laat hij zijn tanden zien)
• Gromt of blaft hij?
• Gaat hij van je af of komt hij juist naar je toe?
• Komt hij frontaal naar je toe of staat hij gedraaid voor je? 
• Is er iets in de omgeving aan de hand wat een reden kan zijn voor zijn gedrag? (Bijvoorbeeld een voerbak)

Een hond kan met zijn lichaamstaal twee dingen tegelijk communiceren

Voorbeeld: Er staat een voerbak waaruit je hond eet. Je hond kwispelt, maar kijkt jou (het baasje) tegelijkertijd strak aan. Dan kan het bijvoorbeeld betekenen dat je hond communiceert dat hij best wat extra voer wil of dat hij niet wil dat je aan zijn eten zit.

Zijn staart kwispelt en zijn achterkant communiceert daarmee: "Hee, ik wil geen ruzie", maar zijn voorkant (de manier waar hij je aankijkt) communiceert: "Ik wil niet dat je aan mijn eten zit." 
Het wil dus niet zeggen dat het veilig is om je hand in zijn voerbak te stoppen (Nu is dat sowieso niet een hele geweldige idee...laat je hond gewoon rustig eten). 

Je hond kan dus ook aangeven dat hij blij is, maar tegelijkertijd ook zijn eigen grenzen aan je aangeven. In andere situaties zie je daarom soms ook honden die grommen met hun voorkant, terwijl ze kwispelen met hun achterkant. Let dus altijd op de hele lichaamstaal van je hond.

'Een hond die bijvoorbeeld zijn tanden laat zien, waarbij zijn oren naar voren staan en met zijn staart heel snel kwispelt in de lucht? Die is echt niet van plan om jou te gaan knuffelen.'

Hoger dan neutrale staart van de weimaraner zegt iets anders dan zijn oren en mond

Waarom is het belangrijk om te weten wat je hond zegt?

Als je weet wat je hond zegt in zijn hondentaal, kan jij als baasje veel vervelende situaties door verkeerdere interpretaties voorkomen. Je voorkomt die vervelende situaties (zoals bijtincidenten) niet alleen voor jezelf en je hond, maar ook bij andere honden en dieren tijdens het wandelen, bij de visite, kinderen en mensen in algemene zin.

Wil jij meer leren over de lichaamstaal van honden?

Als je meer wilt weten over de lichaamstaal en hondentaal van je hond (en andere honden), volg dan de hondentraining Kwispelklas. Hierin leer je luisteren naar jouw hond, je soulmate. Je leert zijn taal precies te begrijpen.


Wil jij je hond specifiek (probleem)gedrag afleren? (gedragstrainingen)

Veel baasjes willen hun hond graag iets 'afleren' (of aanleren dus). Misschien merk je bijvoorbeeld dat je hond overmatig blaft, gromt, niet alleen kan zijn, trekt aan zijn lijn of last heeft van veelvoorkomend ongewenst gedrag. Gelukkig hebben we daar onze (gehoorzaamheids- en) gedragstrainingen voor :)

Sluit je aan bij onze gezellige en leerzame online hondenclubs waar je je echt thuis voelt

De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.

Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!


Hulp nodig?


Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?

Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.


Deze blog delen?

We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.

Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming


Over de schrijver
Minna is een kynologisch instructeur die wekelijks diverse mensen met honden begeleidt. Uitdagingen met betrekking tot pakwerk of juist een aaihond? Geen probleem is voor haar te gek! Met haar eigen honden doet ze van alles. Zo is ze naast hondentrainer, speur- en reddingshondengeleider, loopt ze op het hoogste niveau behendigheidswedstrijden en dogdancewedstrijden. Ze is samen met Eline, het vaste gezicht van de online hondenschool; Van Maanen LOCA. Ook geeft ze bij Van Maanen Vakantiehuizen wekelijks workhops en individuele begeleiding aan baasjes van honden. Je kunt Minna daarnaast kennen van stichting Dutch Celldogs, daar werkt ze als instructeur of haar blogs bij Doggo. Je kunt dus gerust zeggen dat haar hele leven draait om honden! Minna werkt al sinds 1995 met honden. Een hondentraining die je volgt bij Minna is altijd afwisselend en uitdagend, maatwerk voor baas en hond. Haar ervaring met veel verschillende hondencursussen geven zorgt voor een aanpak die echt werkt, en uiteraard op een positieve manier!
Reactie plaatsen