De emoties van je hond begrijpen… wat heb je daar nou aan? Waarom is het belangrijk om te weten hoe je hond zich voelt? We nemen in deze blog een kijkje in de praktische kant van het herkennen van emoties bij je hond.
Emotionele zaken
Bij elk gedrag hoort een bepaalde motivatie, de oorzaak van het gedrag, het 'waarom'. Dit heeft meestal te maken met een emotie. Een hond kan bijvoorbeeld blaffen uit frustratie, uit agressie (boosheid), als aangeleerd trucje of uit angst.
Je kunt je hond dan afstraffen voor het blaffen, bijvoorbeeld door een anti-blafband, maar de oorzaak, de emotie... die blijft alsnog bestaan. Je hond is nog net zo angstig (of misschien nog angstiger, want naast de prikkel die hem angstig maakte, maakt hij zich nu ook nog druk om de pijn).
Of hij blafte uit opwinding en nu wordt de opwinding gemixt met angst voor een pijnprikkel. Je hond durft niet meer te blaffen, dus het doel van de baas, stoppen met blaffen, is wel bereikt.
Wat is het probleem dan?
Het probleem is hoe je hond zich voelt. Omdat de oorspronkelijk emotie niet is veranderd, kan je hond ander probleemgedrag ontwikkelen. Bijvoorbeeld in plaats van blaffen, gaat je hond zichzelf bijten. Of hij gaat rondjes tollen, of slopen, of plassen.
Wij gaan even verder kijken naar de drie meest voorkomende problemen bij honden, en naar de emoties die daarbij als oorzaak aanwezig zijn.
De 'overenthousiaste' hond
Dit is de 'hij wil alleen maar spelen-hond', die met wandelen je arm bijna uit de kom trekt om kennis te kunnen maken met iedereen die hij tegenkomt...
... die springt tegen bezoek, kan blaffen, kan slopen in huis, een plasje kan laten lopen wanneer hij iemand echt heel erg leuk vindt, die misschien gaat piepen en kwispelen en bijna uit elkaar spat van opwinding als hij aangelijnd langs andere honden moet lopen.
Hij vindt het zo leuk!
Is dit dan niet gewoon leuk? Je hond heeft toch nergens last van?
Zo simpel ligt het helaas niet. Een keertje opgewonden zijn voor eventjes is niet zo erg, maar als het een beetje een aanhoudende staat is, dan wordt het een ander verhaal. Constante opwinding zorgt voor stress, en constante stress is erg slecht voor een hond. En ja, daar heeft hij ook zelf last van.
Hypergedrag verminderen?
Wat doe je dan met zo’n hyperdepiep figuur? Hoe zorg je voor minder opwinding?
Allereerst, kijk naar de voeding. Dump alle suikers. Ga voor zo 'puur' mogelijk voeren. Ga over op diepvriesvlees, het liefst met veel kalkoen en pens, gebruik gedroogde kip of kalkoen als beloning.
Geef niks met meel. Dus geen brood, geen kluifjes, geen Dentastix. Als je iets koopt voor je hond en je komt één van de volgende ingrediënten tegen: plantaardige bijproducten, granen, mais, tarwe, bieten, aardappel, suiker... koop het dan niet.
Pijn uitsluiten
Wist je dat hypergedrag vaak een uiting van pijn is? Dat klinkt raar, je zou toch juist verwachten dat als je pijn hebt, dat je dan ergens rustig gaat liggen.
Niet dus. Tenminste, niet altijd. Rennen, springen, dat maakt stofjes aan in het lichaam die de pijn onderdrukken. Met een hyperhond dus ook een uitgebreide check doen bij een dierenarts.
Hoe beweegt je hond?
Daarna kijk je naar de beweging. Ga veel aangelijnd wandelen en fietsen, zorg dat je hond veel in draf kan bewegen, dus niet rennen. Zorg dat je hond voldoende beweging krijgt, maar niet overdreven veel.
Bijvoorbeeld het formaat labrador = ongeveer 10 km per dag. Zwemmen is ook een enorm fijne manier van bewegen voor de drukke honden.
Doe veel snuffel- en zoekoefeningen. Puzzels, voertjes in het gras zoeken, speuren. Ga oefenen op zelfbeheersing. Leer je hond plaatsvervangend gedrag. In plaats van opspringen... zitten en een pootje geven. In plaats van piepen en trekken naar andere honden... leuke oefeningen doen met de baas.
Angst
Angst is een hele basale emotie, met grote variaties, van schrik tot echte paniek. We zijn tientallen jaren bang gemaakt voor 'angst belonen'.
Dit kan dus niet, angst is een emotie en de emotie kun je niet meer/groter maken met een beloning. Is je hond vaak angstig? Door activiteiten zoals speuren of agility kan je hond stukken meer zelfvertrouwen krijgen!
Schrikken!
Je hebt 'schrik', dit zie je bijvoorbeeld bij plotselinge, harde geluiden. Je hond schrikt, kijkt op, misschien blaft hij een keer, maakt hij een onverwachtse beweging, scant hij de omgeving af, en gaat hij snel weer over in wat hij aan het doen was.
Met schrik hoef je dus als eigenaar niet veel te doen. Je kunt na de prikkel even een beloninkje geven, of even spelen. Dit maakt de schrik de volgende keer iets minder, omdat de prikkel een voorspeller van iets goed is geworden.
Echte angst
En dan heb je 'angst'. Je hond ziet bijvoorbeeld een standbeeld en wil er niet langs. Je ziet een lagere houding, je hond gaat anders bewegen, zijn ogen, oren en neus zijn gericht op het 'gevaar'.
Wat veel baasjes nu doen, is hun hond richting het gevaar lokken. Anderen trekken hun hond mee. Weer anderen draaien om en lopen weg.
Waarom werkt dit vaak niet?
Eigenlijk werken geen van deze 3 aanpakken. Als je je hond gaat lokken met voer, bestaat de kans dat je hond het voer gaat koppelen aan het 'gevaar', en het voer dus ook als iets engs gaat zien.
Of, als je hond erg gretig is bij voer, bestaat de kans dat je hond echt over zijn eigen grenzen gaat om maar dat voertje te krijgen. Plus, je hond is bezig om informatie op te doen over het gevaarlijke object, hoe meer wij dan gaan 'storen', hoe moeilijker dat wordt voor je hond.
Mee trekken is een manier om je hond te dwingen om richting iets te gaan waar hij angst voor heeft en dit is niet alleen slecht voor je hond en zijn angst, maar ook voor de baas-hond relatie. Je hond verliest zijn vertrouwen in de baas.
Omdraaien en weglopen is op zich niet erg als je niet weet wat je moet doen, maar dat lost het probleem niet op.
Dus wat kun je dan doen bij angst?
Geef je hond de tijd en gelegenheid om te kijken, te ruiken en op zijn eigen tempo te benaderen. Blijf ontspannen, praat normaal, ga eventueel op de grond zitten tussen je hond en het 'enge ding' in.
Beloon de stapjes die je hond zelf neemt. Heb je geen tijd en moet je er toch langs, til je puppy dan op, of als dat niet gaat, maak een omweg en kom er later op terug.
Je kunt ook kijken of je met stapjes naar de 'enge prikkel' toe kunt werken. Als het bijvoorbeeld een straatband was waar je hond niet langs durfde te gaan, ga dan oefenen met 1 instrument.
Was het een beeld? Oefen dan met andere tuinbeelden, kleinere standbeelden, benader het enge beeld vanuit een andere richting.
Paniek!!!!
Dan hebben we nog de alles overheersende angst, namelijk paniek. Daar kunnen we heel kort over zijn. Als je hond in paniek raakt, of het nou een actieve vorm van paniek is (gillen, weg willen met enorme kracht) of passief is (bevriezing, je hond doet niks meer, wil niet bewegen, eet niet), haal je dan hond zo snel mogelijk uit die betreffende situatie.
Honden (en mensen) kunnen absoluut niets leren in deze gemoedstoestand.
Betreft het een medische noodzaak (je hond is gewond en door de pijn in paniek, maar moet geholpen worden), zorg dan dat je zo snel mogelijk bij een dierenarts komt waar je hond middelen toegediend kan krijgen.
Betreft het paniek bij bijvoorbeeld het zien van auto’s of paniek bij verzorging, neem dan contact op met een gedragsdeskundige. Angststoornissen zoals verlatingsangst zijn vaak de moeilijkste problemen, waarvan het oplossen veel tijd, kennis en geduld vraagt.
Boos!!!
Agressie is een hele normale emotie, die erg onacceptabel is geworden. Terwijl, als je goed er over nadenkt, dat heel normaal is en soms ook nuttig.
Jij wordt vast ook wel eens boos? Soms is de boosheid uit frustratie, soms uit zelfbehoud, soms word je boos vanwege onrecht, dat iets van je wordt afgepakt.
Het is heel raar hoe 'allergisch' mensen zijn voor alle vormen van agressie bij dieren, terwijl mensen juist zelf vaak agressie in zetten.
Ontkenning
Vaak wordt agressie bij honden liever verzwegen. Een hond die agressie toont tegen andere honden? Nee, hij is niet agressief, hij is onzeker. Een hond die agressief reageert op visite? Nee, dat is geen agressie, hij is waaks.
De onderliggende emotie voor de agressie kan van alles zijn (angst, onzekerheid) maar het gedrag (grommen, bijten) is en blijft agressie, die vaak wordt getriggerd door onze eigen agressie.
Geweld lokt geweld uit
Een voorbeeld... je hond ligt op bed. Oeps… dat mag eigenlijk niet van jou. Je bent dus al een beetje geïrriteerd. 'Ga er af'. Er gebeurt niks, je hond wil toch graag op het bed blijven liggen.
Je pakt je hond bij zijn nekvel en hij gromt tegen jou. Ja, dat is agressie. Nee, dat is geen agressie omdat je hond 'vals' is.
Jij hebt agressie ingezet (bij de nek pakken ervaart je hond als zeer bedreigend) en je hond zet ook agressie in.
De oplossing? Trainen. Ergens van af komen is een gewone gedraging die je prima kunt trainen en op commando kunt zetten.
Genetische aanleg
Het wordt wat lastiger als we kijken naar agressie bij erfhonden, die visite niet op het terrein willen laten. Daar achter sluimert honderden jaren selectie op honden die zeer eenkennig zijn, territoriaal, en geen vreemden op hun terrein tolereren.
Deze agressie is dus gewenst en zit in hun genen. Het is verkeerd om dit te gaan afstraffen Het antwoord bij deze vorm van agressie, is gezond verstand, een veilige omheining, een eigen veilige plaats voor je hond als je visite hebt en ervoor zorgen dat vreemden niet zomaar zonder begeleiding het terrein op kunnen komen.
Sluit je aan bij de gezelligste online hondenclubs waar je je echt thuis voelt
De Soulmates Club is dé perfecte plek om te starten als je een (nog) betere relatie wilt met je hond.
Ontdek hoe je die magische connectie met je hond krijgt waarna alles gewoon makkelijk gaat.
En natuurlijk vind je in de Soulmates Club veel gelijkgestemde baasjes om mee te connecten.
Dan hebben we nog de exclusieve LOCA Club (de deuren van deze Club gaan maar een paar keer per jaar open), dé plek die in het teken staat van fun, sport, spel en waar je nog veel meer kunt leren over honden. Waar je onbeperkt persoonlijke begeleiding krijgt bij problemen, vragen, en de opvoeding van je hond
Dit is de plek waar je ook wandel- en trainingsmaatjes kunt ontmoeten, regelmatig gratis webinars kunt volgen, challenges, workshops en nog veel meer!
Hulp nodig?
Loop je tegen een bepaald probleem aan bij je hond? Of zoek je een online cursus om meer plezier met je hond te hebben, de gehoorzaamheid te verbeteren, of om te sporten met je hond?
Wij hebben bij LOCA een ruime keuze aan online hondencursussen en de mogelijkheid om via Zoom 1-op-1 begeleiding te krijgen of individuele begeleiding in combinatie met een van onze gedragscursussen Bekijk ons cursusaanbod hier.
Deze blog delen?
We hebben deze blog geschreven om zoveel mogelijk kennis met hondenbezitters te delen.
We willen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk honden de best mogelijke band met hun baas krijgen. Onze missie is het vergroten van het hondenwelzijn door het delen van kennis en om hondenbezitters met elkaar in contact te laten komen.
We vinden het daarom helemaal geweldig als je deze blog deelt via onderstaande knoppen.
Kopiëren en plakken van deze blog of delen ervan gebruiken mag niet zonder toestemming
